ترك هوا و هوس‌ها

من مواعظ النبی صلى الله عليه وآله وسلّم : من اكل ما يشتهی ولبس ما يشتهی و ركب مايشتهی لم ينظر اللّه اليه حتى ينزع او يترك.
(تحف العقول صفحه ۳۸)
در جمله «ركب مايشتهی»، احتمال دارد كه معناى حقيقى كلمه مراد باشد؛ يعنى هر مركبى كه مورد ميل اوست، انتخاب كند و احتمال دارد به معناى «ركب الامر» باشد؛ يعنى هر كارى دلش خواست انجام دهد. به‌هرحال، نظر و توجه الهى كه رأس همه خيرات و مايه همه كمالات انسان در عالم وجود است؛ با ارتكاب اين امور از انسان گرفته مى‌شود و ترك آن هم به اين است كه با رياضت اختيارى، آنچه را كه هوس مى‌كند و مى‌تواند انجام دهد كنار بگذارد.
كسانى كه قدرت انجام تمام مشتهيات خود را ندارند بايد قدر بدانند؛ زيرا اين نعمت بزرگى است كه انسان در مقابل هوا و هوسهاى خود، ميدان گسترده‌اى نداشته باشد. گرچه اگر بتواند و مبارزه كند، ثواب بيشترى دارد.