مخالفت با هوای نفس

حضرت رسول اكرم (ص) : من اكل ما يشتهى و لبس ما يشتهى و ركب مايشتهى لم ينظر اللّه اليه حتى ينزع او يترك ؛

تحف العقول صفحه ۳۸

در جمله ركب مايشتهى، احتمال دارد كه معناى حقيقى كلمه مراد باشد؛ يعنى هر مركبى كه مورد ميل اوست، انتخاب كند و احتمال دارد به معناى «ركب الامر» باشد؛ يعنى هر كارى دلش خواست انجام دهد. بهرحال، نظر و توجه الهى كه رأس همه خيرات و مايه همه كمالات انسان در عالم وجود است؛ با ارتكاب اين امور از انسان گرفته مى‌شود و ترك آن هم به اين است كه با رياضت اختيارى، آنچه را كه هوس مىككند و مى‌تواند انجام دهد كنار بگذارد. كسانى كه قدرت انجام تمام مشتهيات خود را ندارند بايد قدر بدانند؛ زيرا اين نعمت بزرگى است كه انسان در مقابل هوا و هوسهاى خود، ميدان گسترده‌اى نداشته باشد. گرچه اگر بتواند و مبارزه كند، ثواب بيشترى دارد.