241
شهادت‌نامه امام حسين عليه السلام 2

۱۱۱۲.الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) : فاطمه ، دختر على بن ابى طالب بن عبد المطّلب بن هاشم بن عبدِ مَناف - كه مادرش اُمّ وَلَد (كنيز) بود - ، به ازدواج محمّد بن ابى سعيد بن عقيل بن ابى طالب ، در آمد و حَميده دختر محمّد را برايش به دنيا آورد .۱

8 / 6

شهادت كودكى از خاندان امام حسين عليه السلام‏

اين كودك بى‏گناه ، به دور از ميدان نبرد و در حوالى خيمه‏ها ، با هجوم شخصى دونْ‏صفت ، به شهادت رسيد . نام او در منابع ، نيامده است .
برخى از متأخّران ،۲ حدس زده‏اند كه او محمّد بن ابى سعيد بن عقيل باشد؛۳ امّا دليل قانع كننده‏اى نياورده‏اند . بيشتر كتاب‏ها ، محمّد بن ابى سعيد را بزرگْ‏سال و متأهّل دانسته‏اند . همچنين ، قاتل وى و نحوه شهادتش ، متفاوت گزارش شده است .۴

۱۱۱۳.الكامل فى التاريخ : كودكى ، از يكى از خيمه‏هاى حسين عليه السلام بيرون آمد و چوبى از چوب‏هاى خيمه را گرفت و وحشت‏زده مى‏نگريست كه مردى به او حمله كرد و او را كُشت . گفته مى‏شود كه آن مرد (قاتل) ، هانى بن ثُبَيت حَضرَمى بوده است .۵

۱۱۱۴.مقاتل الطالبيّين- به نقل از هانى بن ثُبَيت قايضى ، در روزگار خالد -: من از كسانى بودم كه حسين عليه السلام را مى‏ديدم . كنار گروه سوارانى ايستاده بودم . ديدم كه كودكى از خاندان حسين عليه السلام ، نگران و سرگردان ، بيرون آمد و به چپ و راست مى‏نگريست كه مردى از ما ، با شتاب ، به او نزديك شد و از اسبش پياده شد و وى را زد و كُشت .۶

۱۱۱۵.تاريخ الطبرى- به نقل از هشام -: ابو هُذَيل ، مردى از [ قبيله ] سَكون ، در باره هانى بن ثُبَيت حَضرَمى برايم نقل كرد كه او را در روزگار خالد بن عبد اللَّه ، ديده است كه مردى كهن‏سال بود و در مجلس

1.فاطِمَةُ بِنتُ عَلِيِّ بنِ أبي طالِبِ بنِ عَبدِ المُطَّلِبِ بنِ هاشِمِ بنِ عَبدِ مَنافٍ - واُمُّها اُمُّ وَلَدٍ - تَزَوَّجَها مُحَمَّدُ بنُ أبي سَعيدِ بنِ عَقيلِ بنِ أبي طالِبٍ، فَوَلَدَت لَهُ حَميدَةَ بِنتَ مُحَمَّدٍ (الطبقات الكبرى: ج ۸ ص ۴۶۵، نسب قريش: ص ۴۶) .

2.إبصار العين : ص ۹۱ ، تنقيح المقال : ج ۲ ص ۶۰ .

3.مؤلّف عبرات المصطفين فى مقتل الحسين عليه السلام (ج ۲ ص ۶۱) ، وى را «جعفر بن حسين» ذكر كرده است .

4.ر . ك : ص ۲۳۹ (محمّد بن ابى سعيد بن عقيل) .

5.وخَرَجَ غُلامٌ مِن خِباءٍ مِن تِلكَ الأَخبِيَةِ، فَأَخَذَ بِعودٍ مِن عيدانِهِ وهُوَ يَنظُرُ كَأَنَّهُ مَذعورٌ، فَحَمَلَ عَلَيهِ رَجُلٌ - قيلَ : إنَّهُ هانِئُ بنُ ثُبَيتٍ الحَضرَمِيُّ - فَقَتَلَهُ (الكامل فى التاريخ: ج ۲ ص ۵۷۱، مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى: ج ۲ ص ۳۱) .

6.كُنتُ مِمَّن شَهِدَ الحُسَينَ ، فَإِنّي لَواقِفٌ عَلى‏ خُيولٍ إذ خَرَجَ غُلامٌ مِن آلِ الحُسَينِ مَذعوراً يَلتَفِتُ يَميناً وشِمالاً ، فَأَقبَلَ رَجُلٌ مِنّا يَركُضُ حَتّى‏ دَنا مِنهُ ، فَمالَ عَن فَرَسِهِ فَضَرَبَهُ فَقَتَلَهُ (مقاتل الطالبيّين: ص ۱۱۸) .


شهادت‌نامه امام حسين عليه السلام 2
240

برخى ، از گزارش‏ها، وى را۱ و برخى ، پدرش را داماد امام على عليه السلام دانسته‏اند .۲
مؤلّف لباب الأنساب ، سنّ او را 25 سال مى‏داند.۳
نام او در زيارت‏هاى «ناحيه» و «رجبيّه» آمده است .۴ در «زيارت ناحيه مقدّسه»، در باره وى مى‏خوانيم :
السَّلامُ عَلى‏ مُحَمَّدِ بنِ أبي سَعيدِ بنِ عَقيلٍ ، ولَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ لَقيطَ بنَ ناشِرٍ الجُهَنِيَّ۵ .
سلام بر محمّد بن ابى‏سعيد بن عقيل ! خدا ، قاتل او لَقيط بن ناشر جُهَنى را لعنت كند !

۱۱۰۸.تاريخ الطبرى- به نقل از هشام -: محمّد بن ابى سعيد بن عقيل - كه مادرش اُمّ وَلَد (كنيز) بود - ، كُشته شد . لَقيط بن ياسر جُهَنى ، او را كُشت .۶

۱۱۰۹.مقاتل الطالبيّين : محمّد بن ابى سعيد اَحوَل بن عقيل بن ابى طالب - كه مادرش ، اُمّ وَلَد (كنيز) بود - ، به دست لَقيط بن ياسر جُهَنى ، كشته شد . آن گونه كه از مدائنى ، به نقل از ابو مِخنَف ، از سليمان بن ابى راشد ، از حُمَيد بن مسلم ، روايت كرده‏ايم ، او را با تير زد .۷

۱۱۱۰.الإرشاد : نام‏هاى كشتگان خاندان حسين بن على عليه السلام كه در كربلا با او شهيد شدند و هفده تن هستند [ ، اينهاست‏] : ... و محمّد بن ابى سعيد بن عقيل بن ابى طالب . رحمت خدا بر همگى آنان باد !۸

۱۱۱۱.المناقب ، ابن شهرآشوب : روايت شده است كه محمّد بن ابى سعيد اَحوَل بن عقيل ، جنگيد . لَقيط بن ياسر جُهَنى ، تيرى به پهلوى او زد و وى را كُشت .۹

1.نسب قريش : ص ۴۶ ، الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) : ج ۸ ص ۴۶۵.

2.المجدىّ : ص ۱۸ .

3.لباب الأنساب : ج ۱ ص ۴۰۲ .

4.ر . ك : دانش‏نامه امام حسين عليه السلام : ج ۱۲ ص ۱۱۶ ح ۳۲۸۰ (زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

5.ر . ك : ص ۹۱۲ ح ۲۱۱۰ (زيارت دوم، به روايت الإقبال) .

6.قُتِلَ مُحَمَّدُ بنُ أبي سَعيدِ بنِ عَقيلٍ - واُمُّهُ اُمُّ وَلَدٍ - ، قَتَلَهُ لَقيطُ بنُ ياسِرٍ الجُهَنِيُّ (تاريخ الطبرى: ج ۵ ص ۴۶۹، الكامل فى التاريخ: ج ۲ ص ۵۸۲) .

7.مُحَمَّدُ بنُ أبي سَعيدٍ الأَحوَلِ بنِ عَقيلِ بنِ أبي طالِبٍ، واُمُّهُ اُمُّ وَلَدٍ، قَتَلَهُ لَقيطُ بنُ ياسِرٍ الجُهَنِيُّ، رَماهُ بِسَهمٍ فيما رَوَيناهُ عَنِ المَدائِنِيِّ ، عَن أبي مِخنَفٍ ، عَن سُلَيمانَ بنِ أبي راشِدٍ ، عَن حُمَيدِ بنِ مُسلِمٍ (مقاتل الطالبيّين: ص ۹۸؛ بحار الأنوار: ج ۴۵ ص ۳۳) .

8.أسماءُ مَن قُتِلَ مَعَ الحُسَينِ بنِ عَلِيٍّ عليه السلام مِن أهلِ بَيتِهِ بِطَفِّ كَربَلاءَ ، وهُم سَبعَةَ عَشَرَ نَفساً... ومُحَمَّدُ بنُ أبي سَعيدِ بنِ عَقيلِ بنِ أبي طالِبٍ رَحمَةُ اللَّهِ عَلَيهِم أجمَعينَ (الإرشاد: ج ۲ ص ۱۲۵؛ الثقات ، ابن حبّان : ج ۲ ص ۳۰۹) .

9.رُوِيَ أنَّهُ قاتَلَ مُحَمَّدُ بنُ [أبي‏] سَعيدٍ الأَحوَلِ بنِ عَقيلٍ، فَقَتَلَهُ لَقيطُ بنُ ياسِرٍ الجُهَنِيُّ، رَماهُ بِنَبلٍ في جَنبِهِ (المناقب ، ابن شهرآشوب: ج ۴ ص ۱۰۶) .

تعداد بازدید : 129499
صفحه از 992
پرینت  ارسال به