47
آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال

عمويش عبداللّه محض، پدر محمد نفس زكيه، در زندان منصور عباسى به شهادت رسيد. ۱ براساس روايتى از امام حسن عسكرى عليه السلام ، حرمت و جايگاه على شديد به اعتبار وجود عبدالعظيم در نسل اوست: «لولا عبدالعظيم حسنى لقلنا ما اعقب على الشديد»[اگر عبدالعظيم حسنى در نسل على شديد نبود بى گمان مى گفتيم كه او عقيم بود و اولادى نداشت] . ۲

3/1 ـ حسن بن زيد

حسن بن زيد، معروف به حسن الامير و مكنى به ابومحمد، جدّ دوم عبدالعظيم است. او نخستين علوى بود كه در دستگاه حكومت بنى عباس منصب گرفت و به خدمت آنان درآمد، زيرا با ايشان خويشى و نسبت داشت، يعنى پسرعمه سفاح، نخستين خليفه عباسى بود. حسن بن زيد، هم چون عباسيان، لباس سياه، كه نشانه آنان بود، مى پوشيد و به مدت پنج سال از طرف منصور عباسى حاكم مدينه و مكه شد؛ ۳ اما پس از چندى مغضوب خليفه گرديد و به زندان افتاد. سبب آن چنين بود كه حسن الامير در طى دوران حكومتش در مكه و مدينه به عدالت حكم راند و با كژى ها و ناراستى ها مبارزه كرد، او از علويان، اگرچه به طور غيرعلنى، حمايت مى كرد و همين مسائل باعث بدبينى خليفه نسبت به وى شد. او مدتى طولانى در زندان بود. حسن الامير عمرى دراز داشت به گونه اى كه خلافت منصور، مهدى، هادى و هارون عباسى را درك كرد و سرانجام در سن 85 سالگى به سال 168 ق در مدينه وفات يافت. ۴

4/1 ـ زيد بن حسن عليه السلام

زيد بن حسن عليه السلام فرزند امام حسن مجتبى، جدّ اول حضرت عبدالعظيم حسنى، ميان

1.شريف رازى، اختران فروزان رى و تهران، قم، مكتبة الزهراء [بى تا]، ص۲۱

2.كجورى مازندرانى، جنة النعيم و العيش السليم، ص۱۰۹؛ شريف رازى، همان جا.

3.ابن عنبه، همان جا.

4.ابن عنبه، همان جا؛ شريف رازى، همان جا.


آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
46

حسن ـ زيد ـ على اكبر ـ على اصغر ـ قاسم و محمد داشت. حضرت عبدالعظيم در عنفوان جوانى با دختر عموى پدرش، خديجه دختر قاسم بن حسن بن زيد بن حسن، همان كه امروزه به روايتى امامزاده قاسم تجريش است ازدواج كرد. ۱ ماحصل اين ازدواج فرزند زاهد و عابدى به نام محمد بود كه بدون عقب از دنيا رفت. ۲ بنابراين عبدالعظيم از جانب فرزند پسر عقبى، برجانگذاشت و اعقاب او تنها از جانب دخترش ام سلمه باقى مانده اند. اما در اين جا به اختصار به شرح حال پدر و اجداد بزرگوارش اشاره مى كنيم:

1/1 ـ عبداللّه بن على

او فرزند على ملقب به «سديد» يا «شديد» ۳ بود. مادرش، ام ولدى به نام «هيفاء» عبداللّه را پس از درگذشت پدر به دنيا آورد؛ لذا جدش حسن الامير كفالت او را برعهده گرفت. پس از مدتى كه به سن رشد و بلوغ عقلى و جسمى رسيد، در كنار جدش، كه دستى در حكومت داشت، قواعد حكومت دارى آموخت و در آن راه مجرب شد به گونه اى كه ديرى نپاييد از جانب او به حكومت قافه در حجاز منصوب، و از اين رو به قافه ملقب گشت. ۴

2/1 ـ على بن حسن

على سديد ۵ ، مكنى به ابوالحسن، فرزند حسن الامير از مادرى ام ولد به دنيا آمد. او بسيار عظيم المنزله و جليل المرتبه و از مبارزان علوى در عصر عباسى بود. به همراه

1.كلباسى، تذكرة العظيمه، [بى تا] [بى نا]، ص۳۸؛ شيخ عباس قمى، سفينة البحار، ۲/۱۲۱، شيخ عباس قمى در منتهى الامال (۱/۱۷۹) گفته است با دختر عمويش كه قطعا صحيح نيست؛ زيرا قاسم با على كه پدربزرگ عبدالعظيم است برادر و از فرزندان حسن بن زيد بوده اند.

2.ابن عنبه، همان، ص۹۰

3.ابن عنبه، همان جا، فخر رازى، الشجرة المباركه فى انساب الطالبيه، ۴۶.

4.ابن عنبه، همان جا.

5.ابن عنبه، همان جا.

  • نام منبع :
    آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/51992
تعداد بازدید : 134142
صفحه از 303
پرینت  ارسال به