وجود و لزوم اتّصاف آن به صفت وجوب و سبقت او به جميع ممكنات و ازليّت قيام او به ذات و اتّصاف او به صفت وجوب و از وصفى وجوب وجود بر توحيد و نفى شريك ، و همچنين بر ساير صفات كمال و نُعوت جلال از قدرت و علم و اراده و حيات و سمع و بصر و بقا و حكمت و لطف و رأفت و غلبه و عزّت ، و همچنين بر نفى مادّه و موضوع و محل و جسميت و تخيّر و تقدّر و تركيب و اشارت و ضِدّ و نِدّ و جنس و فصل و حدّ و ساير نقص ها . و همچنين همه موجودات از قدرت كامله او پيدا و از نور هستى او برپايند ، و او ـ جلّ شأنه ـ به ذات خود هست و قائم و موجود است و عين هستى است پس همه مخلوقات را به او احتياج است و او را ـ جلّ شأنه ـ به هيچ چيز احتياج نيست .

[ دليل بر اين كه صفات عين ذات است ]

و باز مى توان از فقره شريفه استدلال كرد كه صفات ذاتِ او ـ جلّ جلاله ـ عين ذاتِ اوست ، نه زايد بر ذات ؛ يعنى دلالت نمود عينِ خود را به شناختن ذات خود ، به خودى خود . « أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ » .^۱ / 107 /

وَتَنَزَّهَ عَنْ مُجَانَسَةِ مَخْلُوقَاتِهِ

و اى آن كسى كه منزه و پاك است مِن حيث الذات والآلاء والصّفات از مانند بودن آفريده هاى خود ! زيرا كه هيچ چيز مثل او ـ جلّ شأنه ـ نيست ، و هيچ خلق در صفات و حالات با او ـ جلّ شأنه ـ موافق نمى تواند بود و يگانه و فرد و وَتْر است در كمالات و شبيه و مانندى ندارد ؛ چه ، سراپرده عظمت و جلال لا يزال او ـ عَزّ شأنه ـ رفيع تر از آن است كه او را به انبيا و اوليا و سُعدا و اَشقيا و شمس و قمر و ملك و جنّ و اِنس و پرى و شجر و حجر و زمين و آسمان و آنچه در اينهاست و آنچه بالاى اينها و آنچه زير آنهاست و هر چه مصنوع باشد و به حلول و اتّحاد نسبت توان داد ، و او را ـ جلّ شأنه ـ به چيزى يا چيزى را به او شبيه توان ساخت ، و سرادق كبرياى بى زوال او