۲۲۶۹۲.الإمامُ العسكريُّ عليه السلام :جُرأةُ الوَلَدِ على والِدِهِ في صِغَرِهِ تَدعو إلَى العُقوقِ في كِبَرِهِ . ^۱

(انظر) الذَّنْب : باب 1388. وسائل الشيعة : 15 / 216 باب 104.

4145

مِن العُقوقِ

۲۲۶۹۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أحزَنَ والِدَيهِ فَقَد عَقَّهُما . ^۲

۲۲۶۹۴.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ فَوقَ كُلِّ عُقوقٍ عُقوقا حتّى يَقتُلَ الرّجُلُ أحَدَ والِدَيهِ ، فإذا فَعَلَ ذلكَ فلَيسَ فَوقَهُ عُقوقٌ . ^۳

۲۲۶۹۵.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مِن العُقوقِ أن يَنظُرَ الرّجُلُ إلى والِدَيهِ فيُحِدَّ النَّظَرَ إلَيهِما . ^۴

۲۲۶۹۶.عنه عليه السلام :مَن نَظَرَ إلى أبَويهِ نَظَرَ ماقِتٍ و هُما ظالِمانِ لَهُ ، لَم يَقبَلِ اللّهُ لَهُ صَلاةً . ^۵

4146

حَقُّ الوالِدِ عَلَى الوَلَدِ

۲۲۶۹۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ لَمّا سُئلَ عَن حَقِّ الوالِدِ على وَلدِهِ ـ: لا يُسَمِّيهِ باسمِهِ ، و لا يَمشي بَينَ يَدَيهِ ، و لا يَجلِسُ قَبلَهُ ، و لا يَستَسِبُّ لَهُ . ^۶

۲۲۶۹۲.امام عسكرى عليه السلام :گستاخى فرزند بر پدرش در خردسالى، به نافرمانى او در بزرگسالى مى انجامد.

4145

از جمله نافرمانى پدر و مادر

۲۲۶۹۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه پدر و مادر خود را اندوهگين كند، آنان را عاقّ كرده است.

۲۲۶۹۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بالاتر از هر بى احترامى به پدر و مادر بى احترامى اى هست، تا اينكه شخص يكى از والدين خود را بكشد و چون چنين كرد ديگر بى احترامى اى بالاتر از آن نيست.

۲۲۶۹۵.امام صادق عليه السلام :و از جمله نافرمانى از والدين آن است كه انسان به آنان خيره نگاه كند.

۲۲۶۹۶.امام صادق عليه السلام :هركه به پدر و مادر خود كه به او ستم كرده اند كينه توزانه نگاه كند، خداوند هيچ نمازى از او نپذيرد.

4146

حقّ پدر بر فرزند

۲۲۶۹۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ به سؤال از حقّ پدر بر فرزندش ـفرمود : او را به اسم صدا نزند، جلوتر از او راه نرود، پيش از او ننشيند و برايش دشنام نخرد.

۲۲۶۸۸.عنه عليه السلام :أيُّما رجُلٍ دَعا على وَلَدِهِ أورَثَهُ الفَقرَ . ^۱

(انظر) الدعاء : باب 1212.

۲۲۶۸۹.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :حَرَّم اللّهُ عُقوقَ الوالِدَينِ لِما فيهِ مِن الخُروجِ مِن التَّوفيقِ لِطاعَةِ اللّهِ عَزَّ و جلَّ، و التَّوقيرِ لِلوالِدَينِ و تَجَنُّبِ كُفرِ النِّعمَةِ ، و إبطالِ الشُّكرِ ، و ما يَدعو مِن ذلكَ إلى قِلَّةِ النَّسلِ و انقِطاعِهِ، لِما في العُقوقِ مِن قِلَّةِ تَوقيرِ الوالِدَينِ و العِرفانِ بِحَقِّهِما ، و قَطعِ الأرحامِ ، و الزُّهدِ مِن الوالِدَينِ في الوَلَدِ ، و تَركِ التَّربيَةِ بعِلَّةِ تَركِ الوَلَدِ بِرَّهُما . ^۲

۲۲۶۹۰.نزهة الناظر عن يحيى بن عبد الحميد الحماني :سَمِعتُ أبَا الحسن عليه السلام يَقولُ لِرَجلٍ ذمَّ إلَيه وَلَدا له، فقالَ لَه: العقوق ثَكَلُ مَن لَم يُثكَل . ^۳

۲۲۶۹۱.الإمامُ الهادي عليه السلام :العُقوقُ يُعقِبُ القِلَّةَ ، و يُؤَدّي إلَى الذِّلَّةِ . ^۴

۲۲۶۸۸.امام صادق عليه السلام :هر مردى كه فرزند خود را نفرين كند، مبتلا به فقر مى شود.

۲۲۶۸۹.امام رضا عليه السلام :خداوند نافرمانى پدر و مادر را از اين جهت حرام فرموده است كه موجب از دست دادن توفيق طاعت خداوند عزّ و جلّ و بى احترامى به پدر و مادر و ناسپاسى نعمت و نا شكرى و كم شدن نسل و قطع شدن آن مى شود ؛ زيرا نافرمانى والدين سبب مى گردد كه به پدر و مادر احترام گذاشته نشود، حقّ و حقوق آنها شناخته نشود، پيوندهاى خويشاوندى قطع گردد، پدر و مادر به داشتن فرزند بى رغبت شوند و به علّت نيكى نكردن و فرمان نبردنِ فرزند از پدر و مادر، آنان نيز كار تربيت او را رها سازند.

۲۲۶۹۰.نزهة الناظر :يحيى بن عبد الحميد حمانى مى گويد: شنيدم كه امام هادى عليه السلام به مردى كه فرزندش را نزد او نكوهش مى كرد، فرمود: عاق كردن، از دست دادن فرزندى است كه نمُرده است .

۲۲۶۹۱.امام هادى عليه السلام :نافرمانى والدين، تنگدستى مى آورد و به ذلّت مى كشاند.