۱۱۹۰۷.عنه عليه السلام :دَوامُ الاعتِبارِ يُؤَدّي إلَى الاستِبصارِ، و يُثمِرُ الازدِجارَ . ^۱

۱۱۹۰۸.عنه عليه السلام :لا فِكرَ لِمَن لا اعتِبارَ لَهُ، لا اعتِبارَ لِمَن لا ازدِجارَ لَهُ . ^۲

۱۱۹۰۹.عنه عليه السلام :رَحِمَ اللّهُ امرَءاً تَفَكَّرَ فاعتَبَرَ، و اعتَبَرَ فَأبصَرَ . ^۳

۱۱۹۱۰.عنه عليه السلام :في كُلِّ اعتِبارٍ استِبصارٌ . ^۴

۱۱۹۱۱.عنه عليه السلام :مَنِ اعتَبَرَ بِعَقلِهِ استَبانَ . ^۵

۱۱۹۱۲.عنه عليه السلام :مَن كَثُرَ اعتِبارُهُ قَلَّ عِثارُهُ . ^۶

۱۱۹۱۳.عنه عليه السلام :اِعتَبِرْ تَقتَنِعْ . ^۷

۱۱۹۱۴.عنه عليه السلام :مَنِ اعتَبَرَ بِالغِيَرِ لَم يَثِقْ بِمُسالَمَةِ الزَّمَنِ . ^۸

۱۱۹۱۵.عنه عليه السلام :مَن عَقَلَ اعتَبَرَ بِأمسِهِ، و استَظهَرَ لِنَفسِهِ . ^۹

۱۱۹۱۶.عنه عليه السلام :مَنِ اعتَبَرَ الاُمورَ وَقَفَ عَلى مَصادِقِها . ^۱۰

۱۱۹۱۷.عنه عليه السلام :مَنِ اعتَبَرَ بِغِيَرِ الدّنيا قَلَّت مِنهُ الأطماعُ . ^۱۱

۱۱۹۰۷.امام على عليه السلام :عبرت گرفتن مداوم به بصيرت مى انجامد و باز ايستادن [از گناه و خطا] را نتيجه مى دهد.

۱۱۹۰۸.امام على عليه السلام :فكر و انديشه ندارد كسى كه عبرت نگيرد و عبرت نگرفته است كسى كه [از خطا ]باز نايستد .

۱۱۹۰۹.امام على عليه السلام :رحمت خدا بر آن انسانى باد كه بينديشد و عبرت گيرد ، و عبرت گيرد و بينا شود.

۱۱۹۱۰.امام على عليه السلام :در هر عبرت گرفتنى، بينا شدنى است.

۱۱۹۱۱.امام على عليه السلام :هر كه با خِردِ خود عبرت گيرد ، روشن بين شود.

۱۱۹۱۲.امام على عليه السلام :هركه زياد عبرت گيرد، كمتر بلغزد.

۱۱۹۱۳.امام على عليه السلام :عبرت گير ، تا قانع شوى.

۱۱۹۱۴.امام على عليه السلام :هر كه از دگرگونيها[ى زمانه ]عبرت گيرد، به سازگارى روزگار اعتماد نكند.

۱۱۹۱۵.امام على عليه السلام :هر كه خردمند باشد، از ديروز خود عبرت گيرد و هشيار و آماده شود.

۱۱۹۱۶.امام على عليه السلام :هركه كارها را بسنجد، بر مصداقهاى آنها آگاه شود.

۱۱۹۱۷.امام على عليه السلام :هركه از دگرگونيهاى دنيا عبرت گيرد، طمعهاى او كاهش پذيرد.

۱۱۹۰۲.عنه عليه السلام :ما أكثَرَ العِبَرَ، وَ ما أقَلَّ المُعتَبِرينَ ! ^۱

۱۱۹۰۳.بحار الأنوار :الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام : مِسكينٌ ابنُ آدَمَ ! لَهُ في كُلِّ يَومٍ ثَلاثُ مَصائبَ لا يَعتَبِرُ بِواحِدَةٍ مِنهُنَّ، و لَوِ اعتَبَرَ لَهانَت عَلَيهِ المَصائبُ و أمرُ الدُّنيا: فَأمّا المُصيبَةُ الاُولى : فاليَومُ الَّذي يَنقُصُ مِن عُمرِهِ، و إنْ نالَهُ نُقصانٌ في مالِهِ اغتَمَّ بِهِ، و الدِّرهَمُ يَخلُفُ عَنهُ وَ العُمرُ لا يَرُدُّهُ شيء.
و الثانِيةُ : أنَّهُ يَستَوفي رِزقَهُ، فإن كانَ حَلالاً حُوسِبَ عَلَيهِ، و إن كانَ حَراما عُوقِبَ عَلَيهِ.
و الثّالِثَةُ أعظَمُ مِن ذلِكَ ـ قيلَ : و ما هِيَ؟ قالَ ـ : ما مِن يَومٍ يُمسي إلاّ و قَد دَنا مِنَ الآخِرَةِ مَرحَلَةً، لا يَدري عَلَى الجَنَّةِ أم عَلَى النّارِ ؟! ^۲

2472

ثَمَرَةُ الاعتِبارِ

۱۱۹۰۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الاعتِبارُ يُثمِرُ العِصمَةَ . ^۳

۱۱۹۰۵.عنه عليه السلام :اِعتَبِرْ تَزدَجِرْ . ^۴

۱۱۹۰۶.عنه عليه السلام :مَن تَأمَّلَ اعتَبَرَ، مَنِ اعتَبَرَ حَذِرَ . ^۵

۱۱۹۰۲.امام على عليه السلام :وه كه چه بسيار است عبرتها و چه اندكند عبرت گيرندگان!

۱۱۹۰۳.بحار الأنوار :امام زين العابدين عليه السلام : بينوا آدمى! هر روز سه مصيبت به او مى رسد و حتى از يكى از آنها پند نمى گيرد كه اگر پند مى گرفت، سختيها و كار دنيا بر او آسان مى شد: مصيبت نخست روزى است كه از عمر او كم مى شود. در صورتى كه اگر از مال او چيزى كم گردد، اندوهگين مى شود حال آن كه درهم (مال) جايگزين دارد اما عمر از دست رفته جبران نمى شود.
مصيبت دوم اين است كه روزيش را به طور كامل دريافت مى كند كه اگر از راه حلال باشد بايد حساب پس دهد و اگر از راه حرام باشد كيفر مى بيند.
مصيبت سوم از اينها بزرگتر است. عرض شد: آن چيست؟ فرمود: هيچ روزى را به شب نمى رساند مگر اين كه يك منزل به آخرت نزديك شده است، اما نمى داند به سوى بهشت يا به سوى آتش ؟!

2472

ثمره عبرت گرفتن

۱۱۹۰۴.امام على عليه السلام :عبرت گرفتن، مصونيت [از گناه و خطا] به بار مى آورد.

۱۱۹۰۵.امام على عليه السلام :عبرت بگير تا [از گناه و لغزش ]باز ايستى.

۱۱۹۰۶.امام على عليه السلام :هركه تأمل كند عبرت گيرد، هر كه عبرت گيرد حذر كند.