(انظر) الشيطان : باب 1998 . بحار الأنوار : 4 / 134 باب 4 .

2610

مُتَكَلِّمٌ

الكتاب :

وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللّهُ مُوسَى تَكْلِيما» . ^۱

الحديث :

۱۲۶۲۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الّذي كَلَّمَ موسى تَكليما و أراهُ مِن آياتِهِ عَظيما ، بِلا جَوارِحَ ، و لا أدَواتٍ ، و لا نُطقٍ ، و لا لَهَواتٍ . ^۲

۱۲۶۲۷.عنه عليه السلام :كَلَّمَ موسى تَكليما، بِلا جَوارِحَ، و لا أدَواتٍ ، و لا شَفَةٍ ، و لا لَهَواتٍ . ^۳

۱۲۶۲۸.عنه عليه السلام :يُخبِرُ لا بِلِسانٍ و لَهَواتٍ، و يَسمَعُ لا بِخُروقٍ و أدَواتٍ ، يَقولُ و لا يَلفِظُ ، و يَحفَظُ و لا يَتَحَفَّظُ ......... يَقولُ لِمَن أرادَ كَونَهُ: «كُنْ» فيَكونُ ، لا بِصَوتٍ يُقرَعُ ، و لا بِنِداءٍ يُسمَعُ ، و إنَّما كَلامُه سُبحانَهُ فِعلٌ مِنهُ ، أنشَأهُ و مَثَّلَهُ ، لَم يَكُنْ مِن قَبلِ ذلكَ كائنا ، و لَو كانَ قَديما لَكانَ إلها ثانِيا . ^۴

2610

خدا سخن گوست

قرآن:

«و فرستادگانى كه پيش از اين داستانهايشان را براى تو گفته ايم و فرستادگانى كه داستانهايشان را برايت نگفته ايم. و خدا با موسى سخن گفت سخن گفتنى [بى ميانجى]».

حديث:

۱۲۶۲۶.امام على عليه السلام :آن [خداوندى] كه با موسى آن گونه سخن گفت، و برخى از نشانه هاى بزرگ خويش را بدو نماياند، بى آن كه اندامى و ابزارى و نطقى و زبانچه اى داشته باشد.

۱۲۶۲۷.امام على عليه السلام :[خداوند] با موسى آن گونه سخن گفت، بى آن كه اندام و ابزار و لب و زبانچه اى در كار باشد.

۱۲۶۲۸.امام على عليه السلام :خبر مى دهد، اما نه به وسيله زبان و زبانچه ها و مى شنود اما نه با سوراخهاى گوش و ابزارهاى شنيدن؛ سخن مى گويد اما نه با تلفظ كردن و از بَر مى كند اما نه با حافظه ......... به هر چه اراده كند كه هستى يابد، مى گويد: «باش» و او هستى مى يابد، اما اين گفتن او نه با صدايى است كه پرده گوش را بكوبد و نه با آوازى است كه شنيده شود، بلكه گفتار خداوند سبحان فعل اوست كه آن را ايجاد كرده و تجسّم مى بخشد و پيشتر وجود نداشته است؛ زيرا اگر [فعل او نيز] قديم مى بود آن خداى دومين بود.

۱۲۶۲۰.عنه عليه السلام :قادِرٌ إذ لا مَقدورَ . ^۱

۱۲۶۲۱.عنه عليه السلامـ لمّا قيل لَهُ : هل يقدرُ ربُّك على أن يدخل الدنيا في بيضةٍ ـ: إنَّ اللّهَ تَبارَكَ و تَعالى لا يُنسَبُ إلَى العَجزِ ، و الّذي سَألتَني لا يَكونُ . ^۲

۱۲۶۲۲.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ اللّهَ عَـزَّ و جـلَّ لا يُوصَفَ، و كَيفَ يُوصَفُ و قَد قالَ في كِتابِهِ : «و ما قَدَروا اللّهَ حَقَّ قَدرِهِ» ؟ ! فلا يُوصَفُ بِقُدرَةٍ إلاّ كانَ أعظَمَ مِن ذلكَ . ^۳

۱۲۶۲۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ اللّهَ تَبارَكَ و تَعالى لا تُقدَرُ قُدرَتُهُ ، و لا يَقدِرُ العِبادُ عَلى صِفَتِهِ . ^۴

۱۲۶۲۴.عنه عليه السلام :إنَّ إبليسَ قالَ لِعيسَى ابنِ مَريَمَ عليه السلام : أ يَقدِرُ رَبُّكَ عَلى أن يُدخِلَ الأرضَ بَيضَةً ؛ لا يُصغِّرُ الأرضَ و لا يُكَبِّرُ البَيضَةَ ؟ فقالَ عيسى عليه السلام : وَيلَكَ ! إنَّ اللّهَ لا يُوصَفُ بِعَجزٍ ، و مَن أقدَرُ مِمَّن يُلَطِّفُ الأرضَ و يُعَظِّمُ البَيضَةَ ؟ ! ^۵

۱۲۶۲۵.الإمامُ الرِّضا عليه السلامـ لمّا قيل لَهُ : هل يقدر ربّك على أن يدخل الدنيا في بيضه ـ: نَعَم ، و في أصغَرَ مِنَ البَيضَةِ ! قد جَعَلَها في عَينِكَ و هِيَ أقَلُّ مِنَ البَيضَةِ ؛ لِأنَّكَ إذا فَتَحتَها عايَنتَ السَّماءَ و الأرضَ و ما بَينَهُما ، و لَو شاءَ لأعماكَ عَنها . ^۶

۱۲۶۲۰.امام على عليه السلام :او قادر بود در زمانى كه مقدورى نبود است [قدرت ، ازلى و از صفات ذاتى خداست].

۱۲۶۲۱.امام على عليه السلامـ آن گاه كه به او گفته شد آيا پروردگار تو مى تواند دنيا را در داخل تخم مرغى جاى دهد ـفرمود : نسبت عجز به خداوند تبارك و تعالى نمى توان داد، اما آنچه از من پرسيدى شدنى نيست.

۱۲۶۲۲.امام باقر عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ در وصف نيايد؛ چگونه به وصف درآيد حال آن كه در كتاب خود فرموده است: «خدا را چنان كه در خور اوست نشناختند»؟ پس، به هيچ قدرتى توصيف نشود مگر اين كه بزرگتر و بالاتر از آن باشد.

۱۲۶۲۳.امام صادق عليه السلام :خداوند تبارك و تعالى، قدرتش اندازه گيرى نمى شود و بندگان توانايى توصيف او را ندارند.

۱۲۶۲۴.امام صادق عليه السلام :ابليس به عيسى بن مريم عليه السلام گفت: آيا پروردگار تو مى تواند [كره ]زمين را داخل تخم مرغى جاى دهد، بدون آن كه زمين را كوچك و تخم مرغ را بزرگ كند؟ عيسى عليه السلام فرمود: واى بر تو! خدا به صفت ناتوانى وصف نمى شود؛ كسى كه بتواند زمين را كوچك گرداند و تخم مرغ را بزرگ [چندان كه زمين داخل آن جاى گيرد ]تواناتر از چنين كسى كيست؟

۱۲۶۲۵.امام رضا عليه السلامـ آن گاه كه به او گفته شد آيا پروردگار تو مى تواند دنيا را در داخل تخم مرغى جاى دهد ـفرمود : آرى، در چيزى كوچكتر از تخم مرغ هم مى تواند زمين را جاى دهد! آن را در چشم تو كه كوچكتر از تخم مرغ مى باشد جاى داده است؛ اگر چشمانت را باز كنى آسمان و زمين و هر آنچه را كه ميان آسمان و زمين است مشاهده مى كنى، در حالى كه اگر خداوند بخواهد تو را از ديدن آنها كور مى گرداند.