31
ميزان الحكمه ج 05

الحديث :

۷۸۱۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ في قولهِ :«قَدْ أفْلَحَ مَنْ تَزَكّى»ـ: مَن شَهِدَ أن لا إلهَ إلاّ اللّهُ و خَلَعَ الأندادَ و شَهِدَ أنّي رسولُ اللّهِ . ۱

۷۸۱۴.عنه صلى الله عليه و آله :بِتَزكِيَةِ النَّفسِ يَحصُلُ الصَّفاءُ . ۲

۷۸۱۵.مجمع البيان عن سعيدِ بنِ أبي هلالٍ :كانَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذا قَرَأ هذِهِ الآيَةَ «قَدْ أفْلَحَ مَنْ زَكّاها» وَقَفَ ثُمّ قالَ : اللَّهُمَّ آتِ نَفسِي تَقواها ، أنتَ وَلِيُّها و مَولاها ، و زَكِّها و أنتَ خَيرُ مَن زَكّاها . ۳

1592

مَوانِعُ التَّزكِيَةِ

الكتاب :

إنَّ الَّذِينَ يَشتَرُونَ بعَهْدِ اللّهِ وَ أيمانِهِم ثَمَنا قَلِيلاً أُولئكَ لا خَلاقَ لَهُم فِي الاْخِرَةِ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ و لا يَنْظُرُ إلَيْهِمْ يَوْمَ القِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُم عَذابٌ ألِيمٌ» . ۴

(انظر) البقرة: 174 .

الحديث :

۷۸۱۶.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :ثلاثةٌ لا يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ و لا يَنظُرُ إلَيهِم يَومَ القِيامَةِ و لا يُزَكِّيهِم و لَهُم عَذابٌ ألِيمٌ: شيخٌ زانٍ ، و مَلِكٌ جَبَّارٌ ، و مُقِلٌّ مُختالٌ . ۵

حديث :

۷۸۱۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ درباره آيه «رستگار شد كسى كه تزكيه گشت» ـفرمود : منظور ، كسى است كه به يگانگى خداوند گواهى دهد و به او شرك نورزد و شهادت دهد كه من رسول خدا هستم .

۷۸۱۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :با تزكيه نفْس است كه صفا[ى جان] به دست مى آيد .

۷۸۱۵.مجمع البيانـ به نقل از سعيد بن ابى هلال ـ: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله هرگاه آيه «رستگار شد ، كسى كه نفْس را تزكيه كرد» را مى خواند ، درنگ مى كرد و سپس مى گفت : خدايا! نفْس مرا تقوا عطا فرما، كه تو سرپرست و مولاى آنى ، و آن را پاك و تزكيه فرما ، كه براى تزكيه آن تو بهترينى .

1592

موانع تزكيه

قرآن :

«كسانى كه عهد خدا و سوگندهاى خود را به بهايى اندك مى فروشند ، در آخرت نصيبى ندارند و خدا در قيامت با آنان سخن نمى گويد و به ايشان نمى نگرد و آنان را تزكيه نمى كند و برايشان عذابى درد آور است» .

حديث :

۷۸۱۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه نفرند كه خداوند در روز قيامت با آنان سخن نمى گويد و نگاهشان نمى كند و آنان را تزكيه نمى نمايد و عذابى دردآور دارند : پير مردِ زناكار ، پادشاهِ ستمكار و فقيرِ متكبّر .

1.الدرّ المنثور : ۸/۴۸۵ .

2.تنبيه الخواطر : ۲/۱۱۹ .

3.مجمع البيان : ۱۰/۷۵۵ .

4.آل عمران : ۷۷ .

5.الكافي : ۲/۳۱۱/۱۴ .


ميزان الحكمه ج 05
30

1591

التَّزكِيَةُ

الكتاب :

كَما أرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولاً مِنْكُم يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا وَ يُزَكِّيكُمْ وَ يُعَلِّمُكُمُ الكِتابَ و الحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُم مَّا لَم تَكُونُوا تَعْلَمُونَ» . ۱

هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيّينَ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِم وَ يُعَلِّمُهُمُ الكِتابَ و الْحِكْمَةَ وَ إِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلاَلٍ مُّبِينٍ» . ۲

قَدْ أفْلَحَ مَنْ زَكّاها» . ۳

فَقُلْ هَلْ لَكَ إلى أنْ تَزَكَّى» . ۴

وَ لاَ تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخرَى وَ إن تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إلَى حِمْلِهَا لاَ يُحْمَلْ مِنهُ شَيءٌ وَ لَو كانَ ذا قُربَى إنَّما تُنذِرُ الَّذِينَ يَخْشَونَ رَبَّهُم بِالْغَيْبِ وَ أقَامُوا الصَّلاَةَ وَ مَنْ تَزَكَّى فَإنَّما يَتَزَكَّى لِنَفسِهِ وَ إلَى اللّهِ المَصِيرُ» . ۵

قَدْ أفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى» . ۶

1591

تزكيه

قرآن :

«همچنان كه براى شما رسولى از خودتان فرستاديم تا آيات ما را براى شما بخواند و تزكيه تان كند و كتاب و حكمت را به شما تعليم دهد و آنچه را كه نمى دانستيد به شما بياموزد» .

«اوست خدايى كه در ميان تعليم نا ديدگان، پيامبرى از خودشان فرستاد تا آياتش را براى آنان بخواند و تزكيه شان كند و كتاب و حكمت را به ايشان بياموزد ، هر چند پيشتر در گمراهى آشكارى بودند» .

«رستگار شده كسى كه آن (نفس) را تزكيه كرد» .

«بگو : آيا تو را رغبتى هست كه تزكيه شوى؟» .

«هيچ كس بار (گناه) ديگرى را بر دوش نكشد و اگر گران بارى [كسى را] به حمل كردن بار خود فرا خواند ، از حمل آن سر باز زند ، هر چند خويشاوند او باشد . تو فقط كسانى را بيم مى دهى كه از پروردگارشان ، در نهان ، بيمناكند و نماز مى گزارند . و هر كه تزكيه شود به سود خود تزكيه شده است و بازگشت به سوى خداست» .

«رستگار شد ، كسى كه تزكيه گشت» .

1.البقرة : ۱۵۱ .

2.الجمعة : ۲ ، انظر آل عمران : ۱۶۴ .

3.الشمس : ۹ .

4.النازعات : ۱۸ .

5.فاطر : ۱۸ .

6.الأعلى : ۱۴ .

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 05
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمیدرضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 1250424
صفحه از 632
پرینت  ارسال به