231
روح و ريحان ج1

و بعضى گمان كرده‏اند : مراد از عبداللّه‏ و عبيداللّه‏ فرزندان عبّاس بن على بن ابى طالب عليه‏السلاماند نه فرزندان عبّاس بن عبدالمطلب ، چون بعيد دانستم لهذا تصريح به نسبت نمودم .
و از كتاب «عمدة المطالب» ۱ معلوم است مادر عبداللّه‏ و عبيداللّه‏ عيال و زوجه حضرت عباس بن على عليه‏السلام دختر عباس بن عبدالمطلب است .
و برخى از عامّه ۲ از اهل سنّت و جماعت عبدالرّحمن و حسين اثرم و اُمّ سَلمه را از كنيزى كه مدعّوه و موسومه به ظمياء بود دانستند ، و اسم عبدالرّحمن در عداد اولاد ائمه عليهم‏السلامبواسطه و با واسطه مانند اسم شريف حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام كم تسميه و تعيين شده است .
و عجب است با آنكه اين‏گونه اسماء كه مشعر بر عبوديّت است و ممدوح حضرت ختمى مآب صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و ائمه هدى عليهم‏السلام در اين زمان به ملاحظات خياليّه متروك و مهجور است .

در شرح حال حسين اثرم ابن حسن بن على بن ابى طالب (ع)

و اين بزرگوار بنا بر بعضى از اخبار با عبدالرحمن مذكور از مادر يكى است ، و او را پسرى بود محمّد نام ، و ابن ابى الحديد شارح ۳ «نهج البلاغه» در باب اظهار خطابه و فصاحت و سؤدد و علم و آداب و انساب بنى هاشم به مناسبتى نقل كرده است : جعفر بن حسين بن حسن بن على عليه‏السلام منازعه كرد با زيد بن على و مردمان در محاوره و مكابره ايشان جمع مى‏شدند و گوش مى‏دادند .
و از اين بيان معلوم است حسين اثرم غير از محمّد پسرى جعفر نام ۴ داشت .

1.كذا ، مشهور ، عمدة الطالب .

2.حاشيه بحار ۴۴/۱۶۹ به نقل از طبقات ابن سعد .

3.در چاپ سنگى : شارع .

4.در چاپ سنگى : نامى .


روح و ريحان ج1
230

كربلا شهيد شدند وقيل : عمرو ۱ ، وكانَ صَغيراً .
و گويا قول قيل صحيح نباشد .
والْحقُّ مَا اخْتَارَه السَّيِّدُ طابَ ثَراهُ .
و مرحوم شيخ مفيد تصريحاً نفرمود عمرو از شهداء طف است ، بلى فرمود : اين سه تن از يك مادرند .
و داعى نيز به قول قائل مجهول اصرارى ندارد .
و در فقره زيارت ناحيه نيز اسمى از وى مذكور نيست ، چنانكه بين قاسم و عبداللّه‏ بن حسن عليه‏السلام بعضى شبهه كردند ، محتمل است بين احمد و عمرو شبهه شده باشد .
و آنچه علاّمه مجلسى طاب ثراه در كتاب «بحار» نقل فرمود مرسل است نه مُسند ، معلوم است خبر مرسل با خبر مُسند مقاومت ندارد ، و ديگر خبرى از عمرو بن حسن عليه‏السلامندارم .

شرح حال عبدالرّحمن بن حسن بن علىّ بن ابى طالب (ع)

اين بزرگوار نيز مادرش امّ ولد است ، و عبارت «بحار» ۲ را در حقّ او مى‏نويسد : وعبدالرّحمنُ بن حسن عليه‏السلام خرج مَعَ عمّه الحسين عليه‏السلام الى الحج فَتْوُفِّىَ بِالأبواءِ وهُوَ مُحْرِمٌ .
و اين مضمون از كتاب مستطاب « اصول كافى» است از حضرت صادق عليه‏السلاممرويست كه آن جناب فرمودند : عبدالرحمن بن حسن عليه‏السلام با عمّ خود حضرت امام حسين [ عليه السلام ]در ابواء ـ كه منزلى است بين مكّه و مدينه ـ به حج مى‏رفت ، در حين احرام وفات يافت . عبداللّه‏ و عبيداللّه‏ دو فرزند عبّاس بن عبدالمطلب نيز حاضر بودند ، او را كفن كرده صورت و سرش را پوشانيدند ، و ظاهراً در زمان وفات او پدربزرگوارش نيز حاضر بود ، بلكه در روايتى قبل از ذكر نامِ حضرت امام حُسين عليه‏السلاماسم آن بزرگوار نيز مذكور است .

1.در مناقب : عمر .

2.بحار الانوار ۴۴/۱۶۷ باب ۲۳ ، الارشاد ۲/۲۵ ، كشف الغمة ۱/۵۸۰ فصل ۱۰ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 152700
صفحه از 433
پرینت  ارسال به