از نقد سند تا نقد متن(2)
دكتر حسن حنفى ۱
مترجم: دكتر سيد محمد حسين روحانى ۲
پيش تر گفتيم كه دكتر حسن حنفى, در اين پژوهش, سعى دارد روشى براى بهره گيرى از علوم اجتماعى و انسانى در نقد حديثْ ارائه نمايد. لذا به نقد سند و بررسى متن حديث نبوى از سه ديدگاه: نقد جامعه شناختى, نقد تاريخى و نقد ادبى مى پردازد و «قالب ها يا انواع ادبيِ» حديث را باز مى نماياند, تا كاربرد و روش بهره گيرى از هر يك از آنها را نشان دهد.
در بخش نخست مقاله, مؤلّف, به تعريف «نقد حديث» و بيان ارزش و ضرورت اين نقد و نيز نقد كلّى احاديث صحيح البخارى پرداخت. سپس رابطه حديث را با قرآن و تداخل آنها را نماياند. آن گاه به يك «نوع ادبى» از حديث نبوى: گفتگو «گفتگوى پيامبر و ديگران» اشاره كرد و چگونگى دلالت اين گفتگوها را بر مضمون, با ذكر نمونه هايى نشان داد.
در اين بخش از مقاله, بحث درباره قالب «گفتگو» ادامه مى يابد. سپس
1.دكتر حسن حَنَفى, استاد فلسفه دانشكده ادبيات دانشگاه قاهره است. مشخّصات كتابشناختى مقاله وى چنين است: (مِن نقد السند الى نقد المتن (كيف تستخدم العلوم الانسانية والاجتماعية فى نقد متن الحديث النبوى؟): البخارى نموذجاً), حسن حنفى, مجلّة الجمعية الفلسفية المصرية, العدد الخامس, السنة الخامسة (۱۹۹۶م), ص۱۲۹ـ۲۴۳.
2.كار تطبيق نهايى اين ترجمه را با متن اصلى, آقاى سيد حسن اسلامى بر عهده داشته اند.
