عزّت‏ مدارى در حادثه عاشورا و تبلور آن در سيره حضرت زينب عليها السلام‏ - صفحه 8

توان انجام آن را دارد.

كليدواژه: عاشورا / امام حسين عليه السلام / عزّت / حضرت زينب(س) / اركان عزّت / كرامت نفس.

مقدّمه‏

وجود آدمى همواره همنشين سختيها و مصائب است: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِى كَبَدٍ: هرآينه آدمى را در سختى و رنج آفريده‏ايم.» (بلد (۹۰)/۴). «آرى انسان از آغاز زندگى، حتّى از آن لحظه‏اى كه نطفه او در قرارگاه رحم واقع مى‏شود، مراحل زيادى از مشكلات و درد و رنجها را طى مى‏كند تا متولّد شود و بعد از تولّد در دوران طفوليت و سپس جوانى و از همه مشكل‏تر دوران پيرى، مواجه به انواع مشقّتها و رنجهاست، و اين است طبيعت زندگى دنيا.» (مكارم شيرازى، 1379، ج 27، ص 10) گوهر وجودى آدمى بدون مواجه با سختيها و رنجها، به كمال غايى خويش دست نخواهد يافت؛ زيرا مصائب و سختيها صيقل‏دهنده روح و جان آدمى است. با وجود اين، بدون سلامت روان، اين مصائب نه تنها عامل تعالى انسان نخواهد بود، بلكه به عنوان عاملى مخرّب، تعادل روح و جان انسان را برهم مى‏زند و او را با تنشهاى فراوانى مواجه مى‏سازد؛ به گونه‏اى كه اين تنشها گاه، زندگى انسان را تهديد مى‏كند.
يكى از مهم‏ترين عوامل مؤثّر در سلامت روان، عزّت نفس است. خودباورى و عزّت نفس بالا همواركننده مسير زندگى آدمى در سختيها و مصائب است. يكى از پيامدهاى مهم عزّت نفس آرامش روان است. اين آرامش روان خود كنترلى را در انسان افزايش مى‏دهد و نتيجه افزايش خودكنترلى مواجه عاقلانه و كارآمد با شرايط موجود است. انسانى كه از عزّت نفس بالايى برخوردار است، نه تنها تسليم شرايط سخت و ناگوار نمى‏شود، بلكه از شرايط موجود بيشترين بهره‏بردارى را مى‏كند.
بارزترين تجلّى عزّت نفس در مصائب و سختيها در واقعه عاشورا تبلور يافته است. واقعه‏اى كه بنا به فرمايش امام صادق «سوگناك‏ترين» روزهاست. با وجود

صفحه از 22