عالم اظلّه و ارواح: بررسى آراى دانشمندان قرن 4 تا 8
محمّد بيابانى اسكويى ۱
چكيده: خداوند ارواح همه انسانها را دو هزار سال پيش از ابدانشان، خلق كرد و ارواح به صورت جنود مجنَّده با يكديگر ائتلاف و اختلاف داشتند. دانشمندان شيعى از قرن چهارم تا قرن هشتم هجرى، درباره تقدّم خلقت ارواح بر اجساد اقوالى ارائه كردهاند و در موضوع حيات ارواح، به استناد روايات و اخبار، به پژوهش و تحقيق پرداختهاند در اين مقاله، آراى شيخ صدوق، شيخ مفيد، سيّد مرتضى، شيخ شهاب الدين سهروردى و سيّد حيدر آملى بررسى شده است.
كليد واژهها: عالم ارواح / روح و جسم / خلقت روح / خلقت بدن / تقدّم خلقت روح / روايات خلقت / تجرّد روح.
مقدّمه
بر اساس روايات، خداوند متعال ارواح همه انسانها را دوهزارسال پيش از ابدانشان، خلق كرد و آنها را در هوا سكنى داد. ارواح با همديگر ائتلاف و اختلاف داشتند، همديگر را مىشناختند و ميان آنها دوستى و دشمنى برقرار بود. ۲ در اين مقاله، سعى مىكنيم آرا و اقوال عالمان شيعى قرن چهارم تا هشتم هجرى را در
1.محقّق و مدرّس، حوزه علميّه قم.
2.روايات مربوط به اين مبحث در سفينه شماره ۱۵ بررسى شد.
