حديث پشيماني - صفحه 175

حدیث پشیمانی

محمد الله‌اکبری ۱

چکیده

نقل است که خلیفه اول، در پایان عمر، از انجام دادن و... برخی امور اظهار پشیمانی کرده است. این مقاله به بررسی محتوا، اسناد، منابع، نقل‌ها، طرق نقل، نتایج و پیامدهای صحت حدیث، تعیین صحت و سقم و تطور نقل آن مشتمل بر حذف و تغییر و ابهام و کاستی و افزونی‌های این حدیث بر اساس منابع فریقین پرداخته است. هم‌چنین نظر رجالیان و محدثان و مورخان در باره سند و محتوای آن، نقل، بررسی، در آن نقد و مطرح شده است. نتیجه مقاله آن‌که این نقل تاریخی نقلی صحیح بوده و مورد پذیرش و یقین است.

کلیدواژگان: خلیفه اول، حدیث پشیمانی، نقد حدیث.

درآمد

ابوبکر بن ابی‌قحافه، خلیفه اول، بنا ‌بر حدیثی نقل شده از عبد الرحمن بن عوف، در لحظات آخر عمر، از سه کار کرده: «کشف بیت فاطمه علیها السلام ، سوزاندن فجائه سلمی و بر عهده گرفتن خلافت» و از سه کار نکرده: «نکشتن اشعث بن قیس، نماندن در ذی القصه هنگام اعزام سپاه برای جنگ با اهل رده و نفرستادن عمر برای فتح عراق» و از سه پرسش نپرسیده از پیامبر صلی الله علیه و آله : «خلافت حق کیست؟ آیا انصار را از حکومت بهره‌ای است؟ و سهم الارث دختر برادر و عمه» اظهار پشیمانی کرده است. این مقاله در صدد بررسی محتوا، اسناد، منابع، نقل‌ها، طرق نقل، نتایج و پیامدهای صحت حدیث، تعیین صحت و سقم و تطور نقل آن، مشتمل بر حذف و تغییر و ابهام و کاستی و افزونی‌های این حدیث بر اساس منابع

1.عضو هیأت علمی مدرسه عالی امام خمینی رحمه الله علیه.

صفحه از 194