۱۲۸۳۷.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ و النَّهيَ عَنِ المُنكَرِ سَبيلُ الأنبياءِ ، و مِنهاجُ الصُّلَحاءِ ، فريضَةٌ عَظيمَةٌ بِها تُقامُ الفَرائضُ ، و تَأمَنُ المَذاهِبُ ، و تَحِلُّ المَكاسِبُ ، و تُرَدُّ المَظالِمُ ، و تَعمُرُ الأرضُ ، و يُنتَصَفُ مِنَ الأعداءِ ، و يَستَقيمُ الأمرُ . ^۱

2646

كَلِمَةُ عَدلٍ عِندَ إمامٍ جائِرٍ

۱۲۸۳۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أفضَلُ الجِهادُ كَلِمَةُ عَدلٍ عِندَ إمامٍ جائرٍ ، أفضَلُ الجِهادِ كَلِمَةُ حُكمٍ عِندَ إمامٍ جائرٍ . ^۲

۱۲۸۳۹.عنه صلى الله عليه و آله :سَيِّدُ الشُّهَداءِ : حَمزَةُ بنُ عَبدِ المُطَّلِبِ ، و رَجُلٌ قامَ إلى إمامٍ جائرٍ فأمَرَهُ و نَهاهُ فقَتَلَهُ. ^۳

۱۲۸۳۷.امام باقر عليه السلام :امر به معروف و نهى از منكر راه پيامبران است و شيوه نيكوكاران. فريضه بزرگى است كه ديگر فرايض به واسطه آن برپا مى شود و راه و روشها امن مى گردد و درآمدها حلال مى شود و حقوق و اموالِ به زور گرفته شده به صاحبانش بر مى گردد و زمين آبادان مى شود و از دشمنان انتقام گرفته مى شود و كارها سامان مى پذيرد.

2646

حق گويى در برابر پيشواى ستمگر

۱۲۸۳۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برترين جهاد، سخن عادلانه در برابر پيشوايى ستمگر است. برترين جهاد سخن حق در برابر پيشواى ستمگر است.

۱۲۸۳۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سرور شهيدان، [يكى ]حمزه فرزند عبد المطلب است و [ديگرى ]مردى است كه در برابر پيشوايى ستمگر بر پا خيزد و او را امر و نهى كند و آن پيشوا او را بكشد.

۱۲۸۳۵.عنه عليه السلام :لَمّا نَزَلَت هذِهِ الآيَةُ : «قُوا أنفُسَكُم و أهليكُم نارا» جَلَسَ رَجُلٌ مِنَ المُسلِمينَ يَبكي ، فقالَ : أنا عَجَزتُ عَن نَفسي ، كُلِّفتُ أهلي ! فقالَ لَهُ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : حَسبُكَ أن تَأمُرَهُم بِما تَأمُرُ بِهِ نَفسَكَ ، و تَنهاهُم عَمّا تَنهى عَنهُ نَفسَكَ . ^۱

(انظر) الأدب : باب 67 ، 68.

2645

قِوامُ الفَرائِضِ

۱۲۸۳۶.الإمامُ الحسينُ عليه السلام :اعتَبِروا أيُّها النَّاسُ بِما وَعَظَ اللّهُ بِه أولِياءَهُ ......... و قالَ : «المُؤمِنونَ و المُؤمِناتُ بَعضُهُم أولِياءُ بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمَعروفِ و يَنهَونَ عَنِ المُنكَرِ»^۲ فبَدَأ اللّهُ بِالأمرِ بِالمَعروفِ ، و النَّهيِ عَنِ المُنكَرِ فَريضَةً مِنهُ ؛ لِعِلمِهِ بِأنَّها إذا اُدِّيَت و اُقيمَتِ استَقامَتِ الفَرائضُ كُلُّها هَيِّنُها و صَعبُها ، و ذلكَ أنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ و النَّهيَ عَنِ المُنكَرِ دُعاءٌ إلَى الإسلامِ مَعَ رَدِّ المَظالِمِ و مُخالَفَةِ الظّالِمِ ، و قِسمَةِ الفَيءِ و الغَنائمِ ، و أخذِ الصَّدَقاتِ مِن مَواضِعِها ، و وَضعِها في حَقِّها . ^۳

۱۲۸۳۵.امام صادق عليه السلام :چون آيه «خود و خانواده خود را از آتش نگه داريد» نازل شد، مردى از مسلمانان نشست و شروع به گريستن كرد و گفت: من خودم را نمى توانم حفظ كنم؛ حالا مسئوليّت خانواده ام نيز به عهده من گذاشته شد. رسول خدا به او فرمود: براى تو همين كافى است كه آنچه را به خودت فرمان مى دهى، به آنان نيز فرمان دهى و از آنچه كه خودت را منع مى كنى، آنان را نيز منع كنى.

2645

جانمايه فرايض

۱۲۸۳۶.امام حسين عليه السلام :اى مردم! از پندى كه خداوند به دوستان خود داده است، عبرت گيريد ......... و فرمود: «مردان مؤمن و زنان مؤمن برخى بر برخى ديگر ولايت دارند امر به معروف و نهى از منكر مى كنند». خداوند از امر به معروف و نهى از منكر به عنوان يك فريضه از جانب خود، آغاز كرد؛ زيرا مى دانست كه اگر اين فريضه انجام گيرد و برپا شود، همه فرايض ديگر، از آسان و سخت، به كار بسته خواهد شد؛ چون امر به معروف و نهى از منكر دعوت به اسلام است با ردّ مظالم (باز گرداندن حقوقِ به ناحق گرفته مردم به آنان) و مخالفت با ستمگر و تقسيم [عادلانه] بيت المال و غنايم و گرفتن بجاى زكات و خرج كردن بجاى آنها.