پيامدهاى اجتماعى

در طول تاريخ، تنها علّت و يا حدّاقل يكى از علل مهمّ بسيارى از جنگ ها و خونريزى ها در ميان ملّت هاى مختلف ، حسادت بوده است. در اين جا به برخى از پيامدهاى منفى اجتماعى حسادت مى پردازيم:

1. عدم پيشرفت

در هر جامعه اگر قدرت در دست شايستگان باشد، آن جامعه رو به تكامل مى رود؛ ولى اگر حسادت در آن جامعه راه يابد، حسودان نخواهند گذاشت افراد شايسته، مطرح شده، پيشرفت كنند. در نتيجه جامعه در دست يك گروه حسود بى لياقت قرار خواهد گرفت.
از سوى ديگر، همين افراد حسود، در مقام حكومتى، ميان خود به حسادت مشغول شده، از خدمت به جامعه باز مى مانند؛ چرا كه همواره در پى مُچگيرى و رسوا نمودن همديگرند تا يكديگر را تضعيف كنند.

2. انحطاط و تنزّل جامعه

هنگامى كه باران حسادت در جامعه اى ببارد، گياه تفاسد در آن خواهد روييد. ^۱ اين، سخن امير مؤمنان عليه السلام است. گياه تفاسد، همان پليدى، بخل، جنايت و ديگر بزهكارى هاى اجتماعى است كه جامعه را به سراشيب نيستى، سوق مى دهد.

3. ناامنى

حسودان به علّت اَعمال منافقانه و سوءظنشان به ديگران، باعث مى شوند كه امنيت جامعه به خطر بيفتد؛ چرا كه در چنين جامعه اى، افراد به يكديگر اعتماد نخواهند كرد و خيانت و جنايت در جامعه رواج خواهد يافت، مردم به يكديگر دشمنى و كينه

همچنين امام هادى عليه السلام مى فرمايد:
الْحَسَدُ ماحِقُ الْحَسَناتِ .^۱ حسد، محو كننده حسنات است.

5 . فرو رفتن در گناهان

از آن جا كه حسادت يك امر قلبى است، چنانچه حسود بخواهد حسادت خود را ابراز كند، بايد آن را به صورت هاى گوناگون (مثل : غيبت، تهمت، افترا، دروغ، فحش، ضرب و شتم و...) بروز دهد. از اين رو، امام على عليه السلام مى فرمايد كه حسد، يكى از علّت هاى وارد شدن در گناهان است. ^۲ نيز در جاى ديگر مى فرمايد كه حسود دائماً در حال افزودن گناهان خويش است. ^۳

6. گم راهى

ابليس براى شكار صيد خود دامى دارد و در كلام امير مؤمنان عليه السلام آن دام ، حسد معرّفى شده است. ^۴ شايد علّت آن، اين باشد كه خود ابليس، نخستين نفرى بود كه حسادت ورزيد و گم راه شد. و پس از او قابيل بود كه به برادرش هابيل حسد ورزيد و او را كشت و جزو زيانكاران گرديد. ^۵