43
امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری

دعوا شمرده ، معتقدند كه هر كس به اسم او سوگندى دروغ و بر خلاف حقيقت ياد كند ، بى شبهه ، به جزاى خود هر چه زودتر خواهد رسيد . ۱

ه . رى

در رى و در جوار مرقد سيد الكريم حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام نيز مزارى هست كه به حمزة بن موسى عليه السلام منسوب است . شايد شهرت اين مزار در انتساب به جناب حمزه بيشتر از ساير نقاط باشد ، چنانكه صاحب بدايع الانوار ، بر حسب نقل انوار المشعشعين نوشته است . ۲
هرچند هيچ يك از علماى انساب تصريح بر دفن حمزة بن موسى عليه السلام در رى ننموده اند ، ولى قراينى كه بر دفن وى در آن مكان در دست است ، اين احتمال را تقويت مى نمايد .
نجاشى در رجال خود مى نويسد :
حدّثنا جعفر بن محمّد ابو القاسم ، قال : حدّثنا على بن الحسين سعد آبادى ، قال : حدّثنا احمد بن محمّد بن خالد البرقى ، قال : كان عبدالعظيم ورد الرّى هاربا من السلطان ، وسكن سربا فى دار رجلٍ من الشيعة فى سكة المولى ، وكان يعبد اللّه فى ذلك السرب ، ويصوم نهاره ، ويقوم ليله ، وكان يخرج مستترا فيزور القبر المقابل قبره وبينهما الطريق ويقول : «هو قبر رجل من ولد موسى بن جعفر عليه السلام » ؛
... احمد بن خالد برقى مى گويد : عبدالعظيم در حال خوف و فرار از خليفه وارد شهر رى گردد ، و در سرداب منزل يكى از شيعيان در سكة المولى ساكن شد . وى در آن زير زمين خداى را عبادت مى كرد و روزها را روزه و شبها را به نماز مى پرداخت . وى گاهى مخفيانه از آن منزل خارج مى شد و قبرى را كه در مقابل قبر او واقع شده زيارت مى كرد . بين آن دو قبرراهى واقع شده بود . او (حضرت عبدالعظيم عليه السلام ) مى فرمود : «اين قبر يكى از فرزندان موسى بن جعفر است » . ۳

1.همان ، ص ۱۶ .

2.انوار المشعشعين ، ج ۲ ، ص ۲۵۶ .

3.رجال النجاشى ، ص ۲۴۸ ، ش ۶۵۳ ؛ منتهى الآمال ، ج ۳ ، ص ۱۵۶۷ .


امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
42

كلى و بدون استثنا نام برده ، حالات هر يك را جداجدا ذكر كرده است ، چگونه تصور مى شود كه از حمزة بن امام موسى عليه السلام ... اسم نبرده باشد و از ورود و توقف و وفات او ... خبر نداده باشد ، ولى در موقعى كه منزل يحيى صوفى را مى خواهد تعيين كند ، از مشهد او بدون هيچ گونه سابقه اى اسم ببرد .
... شاهزاده حمزه ... به طور قطع فرزند مع الواسطه امام است ... در باب سوم از كتاب تاريخ مزبور در طى حالات ابراهيم بن موسى الكاظم عليه السلام و احفاد او و اسحاق و فرزندان او مى نويسد كه ... حمزه بن حسين نيز در اين شهر داراى موقعيت بزرگى بوده و در همين شهر هم وفات يافته ... مؤلف تاريخ مزبور هم مرادش از حمزة بن امام موسى عليه السلام همين حمزه بن حسين است ... كه بديهى است اين معنا از روى مسامحه و موافق بيانات عرفى علماى انساب و رجال و مطابق با مكالمات معمولى مردم است كه براى معرفى اشخاص ، نام طرف را با اسم جد اعلاى او ـ كه واجد مقام و موقعيت بزرگ بوده ـ ... قرين ساخته و توأما ذكر نموده ، نام پدر و جد او را اسقاط مى نمايند . ۱
محمّد حسين ناصر الشريعه نيز نظرى چون فيض داشته ، مى نگارد :
[مؤلف تاريخ قم] حمزه را بى واسطه ، اولاد آن حضرت ذكر مى كند ، ولى در ذكر سادات حسينيه و موسويه ـ كه به قم وارد شدند ـ حمزه را ذكر نمى كند و در سادات صادقيه به چند واسطه حمزه نامى ذكر مى كند . ۲
جناب فيض قول مؤلف روضة الصفاى ناصرى را نيز نپذيرفته ، معتقد است كه على رغم عدم تصريح وى ، چون رضاقلى هدايت در علم انساب و رجال بصيرتى ندارد ، بيان او در اين قسمت حجيت نخواهد داشت . ۳
همچنين او مى نويسد كه حمزه اى كه در قم مدفون و مشهدش مزار مردم آن ديار است ، اهالى درباره او عقيدتى تام داشته ، متداعيين نام او را در حلف و اختلاف قاطع

1.بدر فروزان ، ص ۶۸ ـ ۷۰ .

2.تاريخ قم ، ناصر الشريعه ، ص ۱۱۶ .

3.بدر فروزان ، ص ۶۷ ـ ۶۸ .

  • نام منبع :
    امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 174616
صفحه از 336
پرینت  ارسال به