۰.نزديك ترين زمان گشايش وقتى است كه عرصه كار تنگ شود .

169 . تا تنور داغ (گرم) است نان را بچسبان . ^۱

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :بادِرِ الفُرصَةَ قَبلَ أن تَكونَ غُصَّةً؛ ^۲

۰.فرصتها را درياب پيش از آنكه سبب دريغ خوردن شود.

توضيح : مراد اين است كه تا اسباب و وسايل هست بايد در برآمدن مقصود كوشيد ^۳ وگرنه فقط افسوس و پشيمانى مى ماند .

170 .

تا توانى پا منه اندر فراقأبغض الاشياء عندى الطلاق .^۴
يا : هيچ چيز بدتر از طلاق نيست.

۰.برگرفته از سخن پيامبر صلى الله عليه و آله:أبغَضُ الحَلالِ إلَى اللّهِ الطَّلاقُ؛ ^۵

۰.منفورترين حلال نزد خداوند طلاق است.

171 . تا جاى ندانى پاى منه. ^۶

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :مَن جَهِلَ مَوضِعَ قَدَمِهِ زَلَّ؛ ^۷

۰.هركه جا پاى خود را نشناسد، مى لغزد.

۰.فرمود: « پيراهن عثمان و گريه شاميان بر آن نيست ، مگر به مثابه پيراهن يوسف عليه السلام و گريه فرزندان يعقوب بر آن» .

توضيح : پيراهن عثمان ، خليفه سوم ، پس از كشته شدن او بهانه اى براى مخالفان حكومت امام على عليه السلام شد . آنها با دستاويز قرار دادن پيراهن خونى عثمان درصدد خونخواهى او برآمده بودند . «مَثَل را در جايى به كار مى برند كه چيزى را بهانه هدف خود قرار دهند و نيز دستاويز تهمت و شكوا قرار دادن، ^۱ و صورت حقى را وسيله پيشرفت باطل قرار دادن». ^۲

167 . پيغمبر خدا هم حكم به ظاهر مى كرد. ^۳

۰.بر گرفته از سخن پيامبر صلى الله عليه و آله :نَحنُ نَحكُمُ بِالظّاهِرِ وَاللّهُ يَتَولَّى السَّرائِرَ؛ ^۴

۰.ما بر اساس ظاهر حكم مى كنيم و خداوند عهده دار باطن مردم است.

168 . تا پريشان نشود كار ، به سامان نرسد . ^۵

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :أقرَبُ ما يَكونُ الفَرَجُ عِندَ تَضايُقِ الأمرِ؛ ^۶