مرگ قلب بيمار شده است و به گفته امام عليه السلام در ادامه :
قَد خَرِقَتِ الشَّهَواتُ عَقْلَهُ ، و أمَاتَتِ الدُّنيا قَلْبَهُ .۱هوس ها عقل هوسران را فاسد ، و دنياپرستى قلب او را ميرانده است.
امام عليه السلام در سخنى ديگر مى فرمايد :
مَن قَلَّ وَرَعُهُ ماتَ قَلبُهُ ، و مَن ماتَ قَلبُهُ دَخَلَ النّارَ.۲كسى كه پرهيز و پرواى او كم شود ، دلش مى ميرد و كسى كه دلش بميرد ، اهل دوزخ است .
يعنى هوسرانى و ارتكاب مكرر كارهاى ناشايسته موجب مرگ دل مى شود ، و كسى كه دلش مرد ، چون ديگر نمى تواند راه بهشت را پيدا كند ، قطعا اهل دوزخ است .
تذكر
قبلاً توضيح داده شد كه كلمه قلب ، در قرآن ، در سه معنا به كار رفته است :
1 . مركز تعقل و انديشه .
2 . مركز شناخت هاى غير حسى و غير عقلى .
3 . نفس و روح انسان .
و گفته شد كه منبع اصلى همه ادراكات و شناخت هاى انسان ، قلب به معناى سوم يعنى روان انسان است . در حقيقت ، وقتى كلمه قلب در معناى اول يا دوم به كار مى رود ، در بعدى از ابعاد ، يا دريچه اى از دريچه ها ، يا ابزارى از ابزارها و يا مرتبه اى از مراتب خود به كار رفته است . اين خلاصه اى است از آنچه در فصل اول درباره معناى قلب در قرآن ذكر شد . ولى ظاهرا در آيات و رواياتى كه در
