يا مُقَلِّبَ القُلُوبِ ، ثَبِّت قُلُوبُنا عَلى دِينِكَ.^۱ اى گرداننده دل ها ! دل هاى ما را بر دين خود ثابت بدار.
يعنى خدايا ! حال كه راه خودت را به من نشان دادى ، و راه راست را براى رسيدن به سعادت و لقاى تو يافتم ، توفيقم ده كه در اين راه ثابت قدم بمانم . ^۲

4 . زنگار قلب

يكى ديگر از تعبيرهايى كه قرآن كريم در مورد بيمارى هاى عقلى و روحى به كاربرده است ، «رين» است . اين تعبير يك بار در قرآن آمده است .
رين به معناى چرك و زنگ و زنگار است . به زنگى كه بر اجسام شفاف و با جلا ، مانند آينه و شمشير مى نشيند در لغت عرب رين گفته مى شود .
از ديدگاه قرآن كريم كردار ناشايسته انسان موجب چرك شدن و زنگار گرفتن آينه عقل و قلب او مى شود و اين زنگار انديشه و روان انسان را بيمار مى كند و انسان با ابتلا به اين بيمارى از ادراك حقايق عقلى و قلبى محروم مى شود :
«كَلَا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم مَّا كَانُواْ يَكْسِبُونَ .^۳
چنين نيست؛ بلكه آنچه كسب كرده اند (كردار ناشايسته آنان) بردل هايشان زنگ زده است» .
آياتِ قبل از اين آيه در مورد منكران زندگى پس از مرگ و تكذيب معاد است . قرآن كريم ، ابتدا با كلمه «كلا» (چنين نيست) پندار منكران را نفى مى كند و سپس توضيح مى دهد كه اين گونه پندارها اساس عقلى و علمى ندارد ، بلكه ريشه اين موضعگيرى ها در برابر حقايق هستى ، جهل است . آنان كه آينه عقل و قلبشان را زنگار كردار ناشايسته تيره و تار كرده است ، از شناخت هاى عقلى

ابتلا به اين بيمارى به حدى است كه «راسخان در علم» و آنان كه با ديده بصيرت ، باطن اين جهان را مى بينند ، پيوسته از خداوند مى خواهند كه آنان را از اين خطر حفظ كند :
«وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ... رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا ... .^۱
راسخان در علم مى گويند... خدايا ! دل هاى ما را منحرف مكن پس از آن كه هدايتمان كردى» .
باقى ماندن و استقامت در راه حق از آمدن در اين راه دشوارتر است . از آغاز زندگىِ بشر تا كنون ، كسانى كه قدم در صراط مستقيم الهى گذاشته اند و در خط خدا و اسلام آمده اند بسيارند ، ولى كسانى كه در اين راه و اين خط تا آخر پابرجا مانده اند اندك اند .
امام كاظم عليه السلام در تبيين آيه اى كه مطرح شد ، مى فرمايد :
خداوند از مردم صالحى حكايت مى كند كه در نيايش گفته اند:«خدايا دل هاى ما را منحرف مكن پس از اين كه هدايتمان كردى»؛ زيرا آنان مى دانند كه اين احتمال هميشه وجود دارد كه دل به بيمارى زيغ مبتلا شود و به كورىِ قبل از هدايت الهى بازگردد .^۲
راسخان در علم و مردم صالح ژرف انديش ، كه از مشكلات راه حق و سختى هاى ادامه دادن اين راه باخبرند و از خطر انحراف بيمناك ، پيوسته از خدا مى خواهند كه پس از اين كه آنان را هدايت كرده ، به راه خود و اسلام و انقلاب اسلامى آورده است ، آنان را در اين راه ثابت قدم بدارد تا مبادا شيطان و هواى نفس ، ايشان را از اين راه منحرف كند .
جابر بن عبد اللّه انصارى نقل كرده است كه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله اين دعا را زياد تكرار مى كردند :