چون امام سر سفره غذا نشسته بود آن مرد اشاره به سفره كرد و گفت : اگر هر چيز قانون و مقرراتى دارد ، قانون اين سفره چيست؟
امام فرمود : قانون اين سفره آن است كه وقتى گسترده مى شود خدا را ياد كنى و وقتى جمع مى شود خدا را ستايش نمايى و آنچه را زير آن مى ريزد جمع كنى .
آن مرد گفت : قانون و مقررات اين كوزه اى كه در كنار شماست چيست؟
امام فرمود : اين است كه از گوشه آن و از جاى شكسته آن نياشامى . . . ۱
بنا بر اين مى توان گفت كه عدل عبارت است از رعايت قانون نظام هستى و ظلم عبارت است از نقض اين قانون .
انواع ظلم و عدل
آنچه عامه مردم از كلمه ظلم مى فهمند ، عبارت است از تجاوز به حقوق ديگران و آنچه از كلمه عدل مى فهمند ، عبارت است از تجاوز نكردن به حقوق ديگران . و بدين جهت در فرهنگ جوامع مختلف و مكتب هاى گوناگون ، ظلم و عدل ، يك نوع بيشتر ندارند و آن ، ظلم اجتماعى و عدل اجتماعى است .
ولى با توجه به ريشه كلمه ظلم و عدل (كه ظلم به معناى عدم رعايت جايگاه و حد واقعى امور ، و عدل به معناى رعايت اين حد و جايگاه و به عبارت ديگر ، ظلم به معناى تخلف از قانون نظام هستى ، و عدل به معناى عدم تخلف از اين قانون است) ، اسلام نوآورى عميق و جالبى در مورد انواع ظلم و عدل دارد .
از ديدگاه اسلام عدل بر سه قسم است : عدل عقيدتى ، عدل فردى ، عدل اجتماعى . و ظلم نيز داراى همين اقسام است . اين نحوه تقسيم در مورد مفهوم عدل و ظلم ، در هيچ فرهنگى ديده نمى شود .
ظلم عقيدتى
ظلم عقيدتى عبارت است از رعايت نكردن جايگاه واقعى امور در عقيده و