امام كلماتى بر زبان جارى ساخت و سپس دست خود را بر ديده ام كشيد . ناگاه ديدم ، همان طور كه امام فرموده بود ، انبوهى ميمون و خوك مشغول طوافند . ديدن اين منظره هولناك مرا به وحشت انداخت ، تا اين كه امام دوباره دست بر ديده ام كشيد و آنان را به صورت نخست يافتم . ۱
همان طور كه در اين حديث آمده است ، امام با تصرف ولايى خود از طريق دست كشيدن بر ديده هاى ابو بصير ، حجاب هاى ديده قلب او را كنار زد ، و با كنار رفتن حجاب ها چهره واقعى و باطنى مردمِ ميمون صفت و خوك سيرت براى او آشكار شد . ولى اولياى بزرگ الهى ، كه خود حجاب هاى باطنى خود را با تزكيه نفسى برداشته اند ، شخصا مى توانند با ديده دل ، باطن جهان هستى را آنچنان كه هست مشاهده نمايند .
گوش هاى قلب
نمونه دوم از احاديثى كه در مورد حواس باطنى قلب از معصومين نقل شده است ، حديثى است درباره حس سامعه قلب از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله كه نص آن چنين است :
إنَّ لِلْقَلْبِ ، اُذُنَينِ فَإذا هَمَّ العَبدُ بِذَنبٍ قَالَ لَهُ روحُ الإيمانِ : لاتَفعَلْ ! و قالَ لَهُ الشَّيطانُ : اَفعَلْ!۲قلب انسان ، دو گوش دارد كه وقتى او تصميم به انجام گناهى مى گيرد ، روح ايمان۳[از يك سو] به او مى گويد: نكن! و شيطان[از سوى ديگر] به او فرمان مى دهد كه : بكن!
1.ر . ك : بصائر الدرجات : ص ۲۷ ح ۴ .
2.الكافى : ج ۲ ص ۲۶۷ ح ۲ .
3.از روايتى كه در اين مورد از امام صادق عليه السلام نقل شده است استفاده مى شود كه مقصود از «روح ايمان» فرشته است. متن روايت اين است : ما من قلب إلا وله اُذنان على إحداهما ملك مرشد ، و على الاُخرى شيطان مفتن ؛ هذا يأمره ، و هذا يزجره... (الكافى : ج ۲ ص ۲۶۶ ح ۱) .