مى زنند ، تنبل هستند و اگر كسى بتواند از ضمير آنها آگاه شود، مى فهمد كه علت اصلى تقويت فكر خودكشى در آنها ، تنبلى است، و يكى از مزاياى قوانين اسلام ، اين است كه مسلمين را از تنبلى دور نگاه مى دارد .
انسان ذاتاً خواهان راحتى است و ميل به فعاليت ندارد. هر كسى مايل است كه صبحدم ، كه خوابش از اوقات ديگر گواراتر است ، بخوابد؛ ولى اسلام او را مكلّف مى كند كه پيش از طلوع آفتاب ، نماز بخواند. اين تكليف ، اثر بزرگى در دور نگه داشتن مسلمانان از سستى دارد و يك مرد مسلمان ، پس از اين كه نماز بامداد را خواند ، براى كارهاى روزانه آماده مى شود. همچنين چهار نماز ديگر، هر يك تكليفى است واجب كه مرد وزن مسلمان را وا مى دارد تا از تنبلى احتراز كنند .

فلسفه مرگ

جابر : چرا خداوند كه آدمى را خلق كرده و به او جان داده ، بايد وى را بميراند و نابود كند ؟

۰.امام عليه السلام :مرگ ، آن طور كه عوام الناس تصوّر مى كنند ، نابودى نيست؛ بلكه تغيير شكل زندگى است و يك مسلمان باايمان ، اگر دانشمند باشد ، از اين تغيير شكل نمى ترسد.
حال فرض مى كنم كه با مردى غير مسلمان بحث مى كنم و او از من

اين عمل موجب مى شود كه شخص هر چه دارد ، در مدّتى كوتاه از دست بدهد و وقتى مى بيند كه نتيجه كارهاى يك عمر خود را در مدّتى كوتاه از دست داده، طورى نااميدى بر او چيره مى شود كه دست به خودكشى مى زند .

3 . جنون .

۰.اين علت در غالب افراد ، موروثى است و از شراب نوشيدن پدران و اجداد ناشى مى گردد . ^۱ اين نوع جنون در ميان مسلمانان نيست؛ چون مسلمانان شراب نمى نوشند؛ اما ملت هايى كه ميگسارى در آنها رواج دارد و جزء عادات آنها شده ، در فرزندانشان ممكن است دو بيمارى به وجود آيد : يكى جنون و ديگرى لقوه .

4 . ورشكستگى

۰.اگر يك مسلمانْ ورشكسته شود ، چون به خداوند توكل دارد ، به فكر خودكشى نمى افتد؛ ولى آنهايى كه ايمان مذهبى ندارند ، پس از ورشكستگى ممكن است اراده زنده ماندن را از دست بدهند و خودكشى نمايند .
در ميان علت هايى كه براى خودكشى ذكر شد ، «تنبلى (افسردگى) » عمومى تر است و اكثر كسانى كه دست به خودكشى