دنيا خالى است . امام صادق عليه السلام در تبيين آيه شريف «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ ؛جز آن كه با دلى سليم در پيشگاه الهى حاضر شود»^۱ مى فرمايد :

۰.هُوَ القَلبُ الَّذِي سَلِمَ مِن حُبِّ الدُّنيا . ^۲

۰.آن دلى است كه از محبّت دنيا فارغ است .

در اين جا اين سؤال پيش مى آيد : ريشه بيمارى هاى دل كه سبب محبّت دنيا نيز هست ، چيست ؟
پاسخ اين است كه ريشه بيمارى هاى قلب و سبب همه رذايل اخلاقى ، خودخواهى است. بنابراين ، براى درمان اساسى دنيادوستى ، راهى جز مبارزه با خودخواهى وجود ندارد .
امام خمينى رحمه الله در اين باره ، خطاب به فرزندش چنين مى فرمايد :
فرزندم! از خودخواهى و خودبينى به در آى كه اين ، ارث شيطان است كه به واسطه خودبينى و خودخواهى از امر خداى تعالى به خضوع براى ولى و صفىّ او ـ جلّ و علا ـ سر باز زد ؛ و بدان كه تمام گرفتارى هاى بنى آدم ، از اين ارث شيطانى است كه اصل اصول فتنه است و شايد آيه شريفه «وَقَـتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُو لِلَّهِ»^۳ در بعضى مراحل آن ، اشاره به جهاد اكبر و مقاتله با ريشه فتنه كه

۰.همان گونه كه خورشيد و شب ، جمع نمى شوند ، خدا دوستى و دنيا دوستى نيز بايد يكديگر جمع نمى شوند.

در اين باب، تفاوتى ميان كاميابى هاى حلال و حرام نيست. كاميابى هاى حلال هم اگر هدف باشد ، تاريكى مى آورد و مانع محبّت حقيقىِ نورِ مطلق است . لذا پيامبر اكرم به ابوذر فرمود :

۰.لِيَكُن لَكَ فِي كُلِّ شَيءٍ نِيَّةٌ صالِحَةٌ حَتَّى الأَكلَ وَالنَّومَ . ^۱

۰.در هر چيز بايد نيتى شايسته داشته باشى ؛ حتّى در خورد و خواب .

البته ترديدى نيست كه ظلمت كاميابى هاى حرام، بيشتر و بازدارندگى اش افزون تر است.
اجتناب از مطلق دنيادوستى ، بالاترينِ مراتب تقواست كه اگر انسان بدان دست يابد ، به كيمياى محبّت و بالاترين درجات كمالات معنوى دست يافته است . امام باقر عليه السلام درباره اين گروه از متّقين و كسانى كه به اين مرتبه رسيده اند مى فرمايد :

۰.قَطَعوا مَحَبَّتَهُم بِمَحَبَّةِ رَبِّهِم.. . ونَظَروا إلَى اللّهِ . . . ^۲

۰.محبّت خويش را [به دنيا] به خاطر دوستىِ خدا بُريدند و چشم به خدا دوختند ...

درمان دنيادوستى

دنيادوستى ، ريشه در بيمارى هاى دل دارد . قلب سليم ، از محبّت