فصل يكم : مناظره پيامبر و پيروان پنج دين
روزى پيروان دينهاى پنجگانه : يهود ، مسيحيّت ، دهريّه «مادّىگرايان» ، دوگانه پرستان و مشركان عرب ، با رسول خدا نشستى داشتند .
يهوديان گفتند : ما مىگوييم عُزَير ، پسر خداست . آمدهايم ببينيم تو چه مىگويى؟ اگر سخن ما را بگويى ، پس در دستيابى به حقيقت ، از تو پيشى گرفته ، برتريم و اگر با ما مخالفت كنى ، با تو مجادله مىكنيم .
مسيحيان گفتند : ما مىگوييم مسيح ، پسر خداست و با او يكى است . آمدهايم ببينيم تو چه مىگويى؟ اگر از رأى ما پيروى كنى ، در باور به اين حقيقت ، بر تو پيشى گرفته ، برتريم و اگر مخالفت كنى ، با تو مجادله خواهيم كرد .
طبيعتگرايان گفتند : ما مىگوييم اشيا بايد باشند و آنها همواره و دائم هستند . آمدهايم ببينيم تو چه مىگويى؟ اگر حرف ما را قبول داشته باشى ، ما در باور به اين حقيقت ، از تو پيشى گرفته ، برتريم و اگر مخالف باشى ، با تو مجادله مىكنيم .
دوگانهپرستان گفتند : ما مىگوييم نور وتاريكى، چرخانندگان [هستى ]اند . آمدهايم ببينيم تو چه مىگويى؟ اگر حرف ما را قبول داشته باشى ، در باور به اين حقيقت ، بر تو پيشى گرفته ، برتريم و اگر مخالفت كنى ، با تو مجادله مىكنيم .
مشركان عرب گفتند : ما مىگوييم بتهاى ما خداياناند . آمدهايم ببينيم تو چه مىگويى؟ اگر حرف ما را قبول داشته باشى ، در باور به اين حقيقت ، بر تو پيشى گرفته ، برتريم و اگر مخالفت كنى ، با تو مجادله مىكنيم .
پيامبر صلى اللَّه عليه وآله فرمود : «من به خداوند بى شريك ، ايمان دارم و به بت ، طاغوت و به هر معبودى غير او كافرم» .
آنگاه خطاب به آنان گفت : «خداوند ، مرا براى همه به عنوان بشارتدهنده وانذار كننده وحجّت بر جهانيان، برانگيختهاست ؛ وبسيار زود استكه نيرنگ كسانى را كه در ديناو نيرنگ كنند، به حلقومشان برگرداند» .