5 . حفص جوهرى ، از ديگر راويانى است كه بر امام هادى عليه السلام عرضه اى ضمنى داشته است. نكته جالب توجه اين عرضه ، گزارش فعل و نه گفته امامان پيشين است. او كه متوجه اختلاف نظر در زمان سجده شكر بوده است ، مى بيند كه امام هادى عليه السلام بلافاصله پس از سه ركعت نماز مغرب ، سجده نمى كند ، بلكه پس از پايان چهار ركعت نماز نافله مغرب ، سجده شكر مى كند. از اين رو ، مى گويد:
قلت له: كان آباؤك يسجدون بعد الثلاثة.
فقال [ أبو الحسن على بن محمّد عليه السلام ] : ما كان أحد من آبائى يسجد إلّا بعد السبعة؛۱به ايشان عرض كردم: پدرانت پس از سه ركعت نماز مغرب ، سجده شكر مى گذارند. امام هادى عليه السلام فرمود: هيچ يك از پدرانم سجده شكر نمى گذارند ، مگر پس از هفت ركعت. (سه ركعت مغرب و چهار ركعت نافله آن)
روايت معارض با اين گزارش را ، شيخ طوسى پس از نقل اين عرضه آورده ۲ امّا چگونگى تفسير و جمع بين دو خبر را در استبصار بيان كرده است. ۳۶ . محمّد بن الريّان: كتبت إلى العسكرى عليه السلام : جُعلت فداك ، روىَ لنا أن ليس لرسول اللّه صلى الله عليه و آله من الدنيا إلّا الخمس. فجاء الجواب : إنّ الدنيا و ما عليها لرسول اللّه ؛۴محمّد بن ريّان۵مى گويد: به امام عسكرى نوشتم: فدايت گردم! براى ما روايت شده كه براى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نصيبى از دنيا به جز خمس نيست. جواب آمد: دنيا و هر چه در آن است ، براى پيامبر خداست.
عرضه مجموعه هاى روايى
1 . عرضه مجموعه هاى حديثى ، نيز بر امام هادى عليه السلام گزارش شده است. سهل بن يعقوب بن اسحاق ، مكنّى به ابو السرى و ملقب به أبو نؤاس كه شيخ طوسى او را از اصحاب امام
1.تهذيب الأحكام ، ج ۲ ، ص ۱۱۴ ، ح ۱۹۴.
2.همان ، ح ۱۹۵ .
3.الاستبصار ، ج ۱ ، ص ۳۴۷ .
4.الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۰۹ ، ح ۶ .
5.محمّد بن الريان از اصحاب امام هادى است و روايتى از امام جواد نيز دارد. بنگريد : معجم رجال حديث ، ج ۱۶ ، ص ۸۳ ، ح ۱۰۷۵۰.