تبیین فرایند شکل‌گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی - صفحه 71

تبیین فرایند شکل‌گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی

حسین امیری۱

رحیم میردریکوندی۲

محمّدرضا احمدی۳

چکیده

هدف مقاله حاضر تبیین فرایند شکل‌گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا، آیات و روایاتِ استخراج شده، مورد تحلیل قرار گرفت و پاسخ سؤال اصلی پژوهش، یعنی چگونگی فرایند شکل‌گیری صبر تبیین گردید. نتایج نشان داد فرایند اصلی در تحقق صبر این است که تمرکز و توجه انسان به جنبه شیرین صبر سوق داده شود؛ نه جنبه دشوار و تلخ آن. در ضمن تحقق صبر دارای سه مرحله است: اول. مواجهه با موقعیت دشوار، دوم. ارزیابی و فعال شدن عوامل صبر و سوم. بروز صبر. عواملی که در مرحله دوم فعال می‌شوند عبارت‌اند از: شناخت یقینی، حزم، شوق، ترس، زهد و انتظار مرگ. از بین این عوامل، شناخت یقینی و حزم در مرتبه اول و چهار عامل بعدی در مرتبه دوم قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها: صبر، تحمل، فرایند شکل‌گیری صبر، عوامل صبر، مراحل صبر.

مقدمه

یکی از ویژگی‌های بسیار مهم که باعث حفظ ایمان و رشد معنوی انسان می‌شود، صبر است. در روایتی به نقل از امام صادق علیه السلام می‌خوانیم:
الصَّبْرُ مِنَ الْإِیمَانِ بِمَنْزِلَةِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ فَإِذَا ذَهَبَ الرَّأْسُ ذَهَبَ الْجَسَدُ كَذَلِكَ إِذَا ذَهَبَ

1.. کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه الله علیه .

2.. استادیار گروه روانشناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه الله علیه .

3.. استادیار گروه روانشناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه الله علیه .

صفحه از 95