حديث

۲۹۱.امام على عليه السلام :كفر ، بر چهار پايه بنا شده است : فسق ، غلو ، شك ، و شبهه . فسق ، بر چهار شاخه است : نافرهيختگى ، كوردلى ، غفلت ، و گردنكشى .

۲۹۲.امام على عليه السلام :هر كه خودبزرگ بين باشد ، از حق روى گردان مى شود .

۲۹۳.امام صادق عليه السلام :ريشه هاى كفر ، سه چيز است : آزمندى ، خودبزرگ بينى ، و حسادت .

10 / 4

نادانى

۲۹۴.امام صادق عليه السلامـ به مفضّل بن عمر ـ :اى مفضّل! شكّاكان ، اسباب و معانى آفرينش را نمى دانند و انديشه آنان ، از دريافت درستى و حكمتى كه آفريدگار پاك در انواع مخلوقاتش در خشكى، آب و دشت و دَمَن قرار داده ، قاصر است . از اين رو ، به واسطه قصور دانششان ، راه انكار را در پيش گرفتند و به سبب ضعف بينششان ، به عناد گراييدند تا جايى كه آفريده شدن موجودات را انكار كردند و مدّعى شدند كه به خودى خود ، آفريده شده اند ، و نه دستِ صانعى در كار است و نه نقشه اى و حكمتى از جانب تدبير كننده اى و سازنده اى . خداوند ، برتر است از آنچه مى گويند .

10 / 5

غفلت

۲۹۵.امام على عليه السلامـ در دعايى كه به نوف بِكالى آموخت ـ :معبودا! ديدگانِ بينندگان ، از طريق رازها و نهان هاى دل ها به تو رسيدند و نجواهاى [تو در ]سينه ها به گوش شنواترين گوش سپارندگانِ به تو رسيد . هيچ چيز ، مانع ديدگان آنها در رسيدن به آنچه مى خواستند ، نشد . پرده هاى غفلت ميان خود و ايشان را دريدى . پس در نورش آرميدند و با روح (/ رحمت) تو دَم زدند .