۸۹.امام على عليه السلام :كسى كه به شخص افتاده عطا نكند [بخل ورزد] وقتى كه [نيازمند شد و به دنبال نيازش] برخاست به او چيزى داده نمى شود .
۹۰.امام على عليه السلام :كسى كه به شخص افتاده [نيازمند] عطا نكند، در حال نيازمند شدن به او چيزى عطا نمى شود .
2 / 2
نكوهش بخيل
قرآن
«و چون به آنان گفته شود : «از آنچه خداوند به شما روزى داده ، انفاق كنيد» ، كسانى كه كافر شده اند ، به آنان كه ايمان آورده اند ، مى گويند : «آيا به كسى خوراك دهيم كه اگر خدا مى خواست ، [خودش] به او مى خورانيد ؟» ».
«خداوند ، كسى را كه متكبّر و فخرفروش باشد ، دوست نمى دارد ؛ همان كسانى را كه بخل مى ورزند و مردم را به بخل ، وا مى دارند ۱ و آنچه را خداوند از فضل خويش بدانها ارزانى داشته است ، پوشيده مى دارند ؛ و براى كافران ، عذابى خوار كننده ، آماده كرده ايم».
«اگر به خدا و روز بازپسين ايمان مى آوردند و از آنچه خدا به آنان روزى داده، انفاق مى كردند ، چه زيانى برايشان داشت؟».
1.. «كسانى كه بخل مى ورزند و مردم را به بخل وا مى دارند ...» تا آخر آيه . وا داشتن مردم به بخل ، از طريق روش فاسدشان و در پيش گرفتن بخل است، چه با زبان ، مردم را به بخل فرا بخوانند ، چه فرا نخوانند؛ زيرا اين گروه ، به دليل آن كه داراى ثروت و مُكنت هستند ، مردم سعى مى كنند خود را به آنها نزديك كنند و در برابرشان ، خضوع نمايند ، و اين به دليل طمعى است كه در طبيعت بشر ، وجود دارد. بنا بر اين ، عملكرد بخيلان، همانند گفتارشان، تشويق كننده و باز دارنده است .
