بخل و تنگ نظری - صفحه 25

۲۵.امام صادق عليه السلام :امير مؤمنان ـ كه درودهاى خدا بر او باد ـ ، پنج بارِ شتر از خرماى بُغَيبَغه ۱ براى مردى فرستاد . آن مرد ، فردى بخشنده و اهل نيكى كردن و دستگيرى بود و نه از على ، و نه از ديگران ، چيزى درخواست نمى كرد. مردى به امير مؤمنان عليه السلام گفت : به خدا سوگند كه فلانى از تو چيزى نخواسته است و از اين پنج بارِ خرما ، يك بار آن براى او كافى است!
امير مؤمنان عليه السلام به او فرمود : «خداوند ، افرادى همچون تو را در ميان مؤمنان ، افزون نكند ! من مى بخشم و تو بخل مى ورزى ؟! عجبا از تو! اگر به كسى كه به من چشم اميد دارد ، تا وقتى كه درخواستى نكرده است ، عطا نكنم و بعد از درخواست كردن ، به او عطا كنم ، بهاى آنچه را هم كه از او گرفته ام ، به وى نداده ام؛ زيرا باعث شده ام تا او به من رو بيندازد ؛ همان رويى را كه در هنگام عبادت پروردگارش و درخواست حاجت هايش از او، براى پروردگار من و خودش به خاك مى سايد. پس هر كه با برادر مسلمان خود چنين كند ـ در حالى كه مى داند او سزامند پاداش و احسان اوست ـ ، در دعايى كه برايش مى كند ، با خداوند عز و جلصداقت نشان نداده است؛ چرا كه با زبانش براى او آرزوى بهشت مى كند ، ولى از اندكْ مال خود از او بخل مى ورزد؛ چه، بنده گاه در دعايش مى گويد: بار خدايا ! مردان و زنان مؤمن را بيامرز ، و وقتى براى آنان آمرزش خواهى مى كند ، در واقع ، برايشان درخواستِ بهشت مى نمايد. بنا بر اين ، كسى كه در گفتار ، چنين كند و با كردار خود ، آن را تحقّق نبخشد ، راه انصاف را نپيموده است» .

ج ـ بخل نسبت به خود

۲۶.المستدرك على الصحيحينـ به نقل از جابر ـ :در يكى از جنگ هاى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله با ايشان همراه شديم. مردى نيز كه دو جامه ژنده و پاره پوشيده بود و وظيفه اش ، راندن شُتران بود ، ما را همراهى مى كرد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در باره او فرمود: «آيا جامه هاى ديگرى غير از اينها ندارد؟» .
گفته شد: در جامه دانش ، دو جامه نو دارد .
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «جامه دانش را برايم بياوريد».
آن را باز كرد و ديد كه دو جامه نو در آن است. به آن مرد فرمود : «اين دو جامه را بردار و بپوش و آن جامه هاى ژنده و پاره را دور بينداز» .
آن مرد ، چنين كرد و آن گاه ، شترها را حركت داد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، متعجّب از بخل آن مرد نسبت به خودش ، در پى او نگريست .

1.. بُغَيبغه، چشمه آبى متعلّق به امام على عليه السلام بوده است .

صفحه از 160