83
تفسير قرآن ناطق

ابو سعيد ، بار ديگر پرسيد : اى پيامبر خدا! مقصود از اين آيه شريف : «قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدَا بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَـبِ ؛۱بگو : خدا و هر كس كه از كتابْ آگاهى داشته باشد ، براى شهادت دادن ميان من و شما ، كافى است» ، كيست ؟
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود :
ذاكَ أخى عَلىِّ بنِ أبي طالِب .۲[ مقصود ] برادرم على بن ابى طالب است .
عبد الرحمان بن كثير ، از امام صادق عليه السلام در باره آيه «قَالَ الَّذِى عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَـبِ أَنَا ءَاتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ ؛ ...»۳ ، روايت كرده كه امام عليه السلام ميان انگشتان خود را باز كرد و آنها را روى سينه اش نهاد و سپس فرمود :
وَ عِندَنا وَ اللّهِ عِلمُ الكِتابِ كُلُّهُ !۴به خدا سوگند ، همه دانش كتاب ، نزد ماست !
بنا بر اين ، مقصود از «علم الكتاب» در اين جا ، چيزى غير از دانش قرآن است كه از آن ، ياد خواهد شد . گفتنى است كه در ميان مفسّران ، در باره مقصود از «كتاب» ، اختلاف نظر وجود دارد ؛ ۵ امّا مقصود هر چه باشد ، «علم الكتاب» ، اشاره به دانش ويژه اى است كه هر كس بهره اى از آن داشته باشد ، قادر بر انجام دادن كارهاى خارق العاده خواهد بود .

2 . تأويل قرآن

تأويل قرآن ، به معناى بيان حقيقت و مقصود اصلى آيات قرآن ، از دانش هاى ويژه اهل بيت عليهم السلام است . آنان ، به معانى باطنى آيات قرآن كه در وراى معانى ظاهرى آنها

1.. سوره رعد ، آيه ۴۳ .

2.. الأمالى ، صدوق ، ص ۶۵۹ ، ح ۳ .

3.سوره نمل ، آيه ۴۰ .

4.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۲۹ ، ح ۵ .

5.ر . ك : الميزان فى تفسير القرآن ، ج ۱۵ ، ص ۳۶۳ (ذيل آيه ۴۰ سوره نمل ) .


تفسير قرآن ناطق
82

ما اهل بيت است . 1

ب ـ انواع دانش اهل بيت عليهم السلام

پس از آن كه با ويژگى هاى دانشِ اهل بيت عليهم السلام آشنا شديم ، محتواى دانش آنها را بررسى مى نماييم . مهم ترين عناوين دانش امامان عليهم السلام عبارت است از :

1 . دانش كتاب

دانش كتاب ، اصطلاحى قرآنى است كه به دانش ويژه اى اشاره دارد و هر كس ، هر چند اندك ، از آن بهره مند باشد ، كارهايى را كه عادتا ممكن به نظر نمى رسد ، به راحتى انجام مى دهد . نمونه آن ، يكى از اطرافيان سليمان عليه السلام است كه در كمتر از يك چشم به هم زدن ، تخت ملكه سبأ را در بارگاه سليمان عليه السلام حاضر كرد . قرآن ، او را چنين مى شناساند :
«قَالَ الَّذِى عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَـبِ أَنَا ءَاتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَءَاهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَـذَا مِن فَضْلِ رَبِّى لِيَبْلُوَنِى ءَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَ مَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَ مَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّى غَنِىٌّ كَرِيمٌ .۲آن كه دانشى از كتاب نزدش بود ، گفت : من آن را پيش از آن كه چشم بر هم بزنى ، برايت مى آورم . پس چون آن را نزد خود ، قرار يافته ديد ، گفت : اين ، از فزون بخشىِ پروردگارم است تا مرا بيازمايد كه سپاس مى دارم يا ناسپاسى مى كنم ؛ و هر كه سپاس گزارد ، جز اين نيست كه به سود خويش ، سپاس مى گزارد ؛ و هر كه ناسپاسى كند ، همانا پروردگار من ، بى نياز و بزرگوار است » .
ابو سعيد خُدرى ، در باره تفسير اين آيه از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيد . ايشان فرمود : «مقصود ، وصىّ برادرم سليمان بن داوود است» .

1.. كمال الدين ، ص ۲۵۳ و ۲۵۴ ، ح ۳ .

2.. سوره نمل ، آيه ۴۰ .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    المساعدون :
    غلامعلي، احمد
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دارالحدیث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1429 ق/1387 ش
    الطبعة :
    الاولي
عدد المشاهدين : 106182
الصفحه من 684
طباعه  ارسل الي