627
تفسير قرآن ناطق

كردار نيك نيز رفتارهاى شايسته اى است كه بر پايه اخلاق و عقايد نيكو بنا شده است. در فرهنگ روايى ما ، نيكوكار ، كسى است كه در عقايد و اخلاق و كردار ، نيكو باشد . كسى كه اخلاق و رفتارش پسنديده باشد ، امّا اعتقادات او نادرست است ، در پيشگاه الهى پذيرفته نيست :
«إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ .۱جز اين نيست كه خدا ، از خويشتنداران مى پذيرد» .
پيشواى معصوم ، در تمامِ نيكى ها ، سرآمد است ؛ يعنى در اعتقاد و اخلاق و رفتار ، نيكوست.

اهل بيت عليهم السلام ، سرچشمه خوبى ها

اهل بيت عليهم السلام ، معدن خوبى ها هستند و چنانچه خوبى در جايى يافت شود ، از معدنِ نيكى اهل بيت عليهم السلام ، استخراج شده است. امام صادق عليه السلام ، در حديثى ، تمامِ نيكى ها را از اهل بيت عليهم السلام ، و تمامِ بدى ها را از دشمنان آنان مى داند :
نَحنُ أصلُ كُلِّ خَيرٍ وَ مِن فُرُوعِنا كُلُّ بِرٍّ ، فَمِنَ البِرِّ التَّوحِيدُ وَ الصَّلاةُ والصِّيامُ وَ كَظمُ الغَيظِ والْعَفْوُ عَنِ المُسِيء وَ رَحمَةُ الْفَقِيرِ وَ تَعَهُّدُ الجارِ والإْقرارُ بِالفَضلِ لِأهلِهِ . وَ عَدُوُّنا أصلُ كُلِّ شَرٍّ وَ مِن فُرُوعِهِم كُلُّ قَبِيحٍ وَ فاحِشَةٍ .۲ما ريشه هر خيرى هستيم و هر نيكى اى ، از شاخ و برِ ماست . از اين نيكى هاست : يكتاپرستى ، نماز ، روزه ، فرو خوردن خشم ، گذشت از بدى كننده ، ترحّم به نيازمند ، پرداختن به كار همسايه و اقرار به فضيلتِ فضيلتمندان ؛ و دشمن ما ، ريشه هر گونه بدى اى است و هر زشتى و پليدكارى اى ، از شاخ و بَر ايشان است .
نيكى هاى علمى و اعتقادى ، اخلاقى و عملى ، در اين روايت ، جمع شده است . امام ، معلّم يگانه پرستى است و هر كه توحيد واقعى را مى طلبد ، بايد در مكتب اهل

1.. سوره مائده ، آيه ۲۷ .

2.. الكافى ، ج ۸ ، ص ۲۴۲ ، ح ۳۳۶ .


تفسير قرآن ناطق
626

علمى آنان ، با هيچ كس سنجيده نمى شود . جملاتى مانند : «كَلامُكُم نُور ؛ سخن شما ، نور است» ، «أمْرُكُم رُشْد ؛ فرمان شما ، هدايت است» ، «قُولُكُم حُكْمٌ وَ حَتْمٌ ؛ سخن شما ، حكيمانه و [ پيروى از آن ، ] لازم است» ، «رَأيُكُمْ عِلْمٌ وَ حِلْمٌ وَ حَزْمٌ ؛ نظر شما بر پايه دانش و بردبارى و دورانديشى است» ، به جاذبه هاى علمى اهل بيت عليهم السلام ، اشاره دارد .

جاذبه هاى رفتارى اهل بيت عليهم السلام

سيره عملى و رفتارى اهل بيت عليهم السلام ، مانند اخلاق و دانش آنان ، پُرجاذبه است . خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله ، از همه ضدّ ارزش ها ، اجتناب مى كرده اند و ديگران را به اجتناب از آنها ، توصيه مى نموده اند و در عمل ، به همه ارزش ها ، پايبند بوده اند . جمله «وَ صِيَّتُكُمُ التَّقْوى وَ فِعْلُكُمُ الْخَيْر» ، اشاره به اين ويژگىِ آنهاست .

اصل و فرع نيكى

جملات پايانى اين بخش از «زيارت جامعه» ، در واقع ، جمع بندى جاذبه هاى علمى ، اخلاقى و عملى امامان عليهم السلام است كه بدين سان ، بيان شده است : «اگر نيكى ، ياد شود ، شما آغاز آن ، ريشه آن ، شاخه آن ، معدن آن ، جايگاه آن و پايان آن هستيد»
توضيح مطلب ، اين كه همه نيكى ها ، در سه بخش علم و اعتقاد ، اخلاق ، و عمل ، خلاصه مى شوند . عقايد نيك ، مجموعه باورهاى استوارى است كه بر مبناى علم و معرفتِ يقينى باشد و گذر زمان ، بر آن تأثير نكند و همچنان به عنوان زيربناى اعتقادى انسان ، در هنگام هجومِ شبهه ها ، ايستادگى كند. براى نمونه ، توحيد ، برترين اعتقادِ نيكى است كه بر اساس آن ، انسان ، خدا را در ذات ، صفات و اَفعال ، يگانه بداند و او را در همه امور ، مؤثّر ببيند.
اخلاقِ نيكو ، مجموعه سفارش هايى است كه با فطرتِ آدمى ، كاملاً تناسب دارد و براى رسيدن به اهداف والاى انسانى مددكار خوبى است.

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    المساعدون :
    غلامعلي، احمد
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دارالحدیث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1429 ق/1387 ش
    الطبعة :
    الاولي
عدد المشاهدين : 106133
الصفحه من 684
طباعه  ارسل الي