545
تفسير قرآن ناطق

1 . خلقت نور اهل بيت عليهم السلام

مطلب اوّل ، اين كه اهل بيت عليهم السلام ، پيش از خلقت مادّى ، آفرينشِ نورى داشته اند ، چنان كه در روايتى از امام باقر عليه السلام ، آمده است :
إنَّ اللّهَ عز و جل خَلَقَ أربَعَةَ عَشَرَ نُورَا مِن نُورِ عَظَمَتِهِ قَبلَ خَلقِ آدَمَ بِأربَعَةَ عَشَرَ ألفِ عامٍ فَهِيَ أرواحُنا .۱بى گمان ، خداوند عز و جل ، چهارده نور را از نور عظمت خويش ، چهارده هزار سال پيش از خلقت آدم آفريد كه آن [ نورها ] ، همان ارواح ماست .
و در روايت ديگرى از امام صادق عليه السلام ، آمده است :
إنَّ اللّهَ خَلَقََأربَعَةَ عَشَرَ نُورا قَبلَ الخَلقِ بِأربَعَةَ عَشَرَ ألفِ عامٍ فَهِيَ أرواحُنا .۲بى گمان ، خداوند ، چهارده نور را ، چهارده هزار سال پيش از خلقت آفريد ، كه آن [ نورها ] ، همان ارواح ماست .

2 . احاطه انوار اهل بيت عليهم السلام بر عرش الهى

از جمع بندى رواياتى كه در تفسير عرش الهى آمده ، چنين به دست مى آيد كه : عرش ، موجودى خارجى در عالم غيب است كه مركز فرماندهى جهان ، در آن قرار دارد و رشته تدبير جهان ، به آن منتهى مى شود و احاطه و استيلاى بر آن ، موجب علم به جزئى ترين امورِ جهان و تدبير مجموعه هستى است .
احاطه بر عرش ، به معناى تسلّط بر مركز فرماندهى جهان است. زائر ، اينك اعتقاد خود را در باره امامان عليهم السلام بيان مى كند و بر اين باور است كه ائمّه عليهم السلام ، انوارى هستند كه در مركز مديريتِ هستى قرار دارند و از جزئيات امور جهان ، آگاه اند. اين مقام بلند را خداوند به چهارده نور پاك ، ارزانى داشته است تا به فرمان او، هستى را تدبير كنند.

1.المحتضر ، ص ۲۲۸ .

2.الصراط المستقيم ، ج ۲ ، ص ۱۳۴ .


تفسير قرآن ناطق
544

( 92 )

۰.خَلَقَكُمُ اللّهُ أنْوارا فَجَعَلَكُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقينَ حَتّى مَنَّ عَلَيْنا بِكُمْ فَجَعَلَكُمْ في بُيُوتٍ أذِنَ اللّهُ أنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ .

۰.خداوند ، شما را [ به صورت ] نورهايى آفريد و گِرداگِرد عرش خود ، قرارتان داد تا اين كه به واسطه شما ، بر ما نعمت بزرگى عطا فرمود . پس شما را در خانه هايى قرار داد كه خداوند ، رخصت داده است كه بزرگ داشته شوند و نام وى در آن ها ياد شود .

توضيح واژه ها

عَرْش : تخت ؛ ۱ در اين جا : مركز فرماندهى .
مُحْدِق : فراگير ، احاطه گر . ۲
بُيُوت : جمع «بيت» ، به معناى خانه .
تُرْفَعَ : بالا برده شود ، بزرگْ داشته شود ، ارجمندْ شمُرده شود . ۳

شرح

اين عبارت ، اشاره اى ديگر به عظمت ذاتى اهل بيت عليهم السلام دارد . در اين بخش از «زيارت جامعه» ، زائرِ با معرفت به خاندان رسالتْ خطاب مى كند و مى گويد : خداوند ، شما را به صورت انوارى آفريد و محيط بر عرش خود ، قرار داد تا آن كه به وسيله شما ، بر ما منّت نهاد و شما را در خانه هايى نهاد كه اراده فرموده است كه برافراشته شوند و نام او در آنها ، ياد گردد .
براى تبيين اين عبارت ، چند مطلب را به اختصار ، بررسى مى نماييم :

1.«العرش : سرير الملك» (لسان العرب ، ج ۶ ، ص ۳۱۳) . «مجلس الرحمن» (همان جا) .

2.«أحدق : استدار» (لسان العرب ، ج ۱۰ ، ص ۳۸) .

3.«أن تُرفَع : أنْ تُعَظّم» (لسان العرب ، ج ۸ ، ص ۱۳۰) .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    المساعدون :
    غلامعلي، احمد
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دارالحدیث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1429 ق/1387 ش
    الطبعة :
    الاولي
عدد المشاهدين : 106115
الصفحه من 684
طباعه  ارسل الي