413
تفسير قرآن ناطق

نواهىِ او ، بر همه امّت ، پيشى گرفته اند . از اين رو ، مجاهدت امامان عليهم السلام ، نمودِ اين آيه شريف است كه همه مؤمنان را به كوششى شايسته ، فرا مى خواند:
«وَ جَـهِدُواْ فِى اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ.۱و در راه خدا ، چنان كه حقّ جهاد اوست ، جهاد كنيد . اوست كه شما را براى خود ، برگزيده است» .
اين آيه ، رابطه دوسويه ميان «برگزيده شدن» و «تلاش كردن» را بيان مى كند ؛ زيرا خداوند ، همه هستى را براى انسان هاى شايسته اش آفريده ، چنان كه در حديث قدسى آمده :
يَابن آدَم خَلَقتُ الأشياءَ لأجلِكَ وَخَلَقتُكَ لِأَجلى .۲فرزند آدم ! همه چيز را به خاطر تو آفريدم و تو را براى خودم آفريدم .
بنا بر اين ، بندگانِ شايسته نيز بايد تمامِ توانِ خويش را در راه او به كار گيرند و لحظه اى از پاى ننشينند. اهل بيت عليهم السلام ، برگزيده ترين بندگان خدايند و در كوشش و جهاد نيز برترين.
بُرَيد عِجلى ، يكى از ياران امام باقر عليه السلام ، از ايشان ، در باره تفسير آيه «وَ جَـهِدُواْ فِى اللَّهِ ...» پرسيد . امام عليه السلام پاسخ داد:
إيّانا عَنى وَ نَحنُ المُجتَبونَ .۳مراد ، ماييم و ما ، برگزيدگانيم .
آرى ! بر اساس فرمان خداوند در قرآن كريم ، همه بايد نهايتِ توان خود را در راه خدا به كار گيرند :
«فَاتَّقُواْ اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ ؛۴

1.سوره حج ، آيه ۷۸ .

2.الجواهر السنّية ، ص ۳۶۱ .

3.الكافى ، ج ۱ ، ص ۱۹۱ ، ح ۴.

4.سوره تغابن ، آيه ۱۶ .


تفسير قرآن ناطق
412

( 66 )

۰.وَ جاهَدْتُمْ فِى اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ .

۰.و همه توان خود را راه خدا ، آن گونه كه شايسته است ، به كار گرفتيد .

توضيح واژه ها

جاهَدَ : جهاد كرد ، كوشش كرد ، زحمت فراوانى كشيد . ۱
حَقّ : حقيقت ، راستى ، درستى ، كامل ، شايسته . ۲
جِهاد : مصدر «جاهد» ، به معناى مبارزه كردن ، نبرد ، كوشش .
حَقّ جهاد : به كار گرفتن همه توان ، آن گونه كه شايسته است .

شرح

به كار گرفتن همه توان، معناىِ مشترك واژگانى نظير : «جُهد» ، «اجتهاد» و «جِهاد» است. از اين رو ، «مجاهد» ، كسى است كه با تمامِ توان ، با دشمن ، مبارزه مى كند و «مجتهد» نيز به كسى مى گويند كه تمام توان خود را براى انجام دادن كارى به كار مى گيرد .

طلايه داران جهاد

معيارِ ارزشيابىِ مجاهدان ، دو چيز است: يكى انگيزه الهى ، و ديگرى ، به كارگيرى همه توان . بنا بر اين ، اهل بيت عليهم السلام ، طلايه دارانِ جهادند ؛ زيرا چه از نظر انگيزه الهى و اخلاص ، و چه از نظر به كار گيرى همه توان در راه انجام دادن اوامر الهى و ترك

1.«الجهاد : محاربة الكفّار و هو المبالغة و استفراغ ما فى الوسع و الطاقة من قول أو فعل» (النهاية ، ج ۱ ، ص ۳۱۹) . «جهد الرجل فى الشى ء: أى جدّ فيه و بالغ (همان جا) . الجهد: بلوغك غاية الأمر الذى لا تألو عن الجهد فيه» (العين ، ج ۳ ، ص ۳۸۶) .

2.«الحقّ : صدق الحديث» (لسان العرب ، ج ۱۰ ، ص ۵۲) . «الحاء و القاف ، أصل واحد هو يدلّ على إحكام الشى ء و صحّته» (معجم مقاييس اللّغة ، ج ۲ ، ص ۱۵) .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    المساعدون :
    غلامعلي، احمد
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دارالحدیث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1429 ق/1387 ش
    الطبعة :
    الاولي
عدد المشاهدين : 106162
الصفحه من 684
طباعه  ارسل الي