45
سياست نامه امام علي (ع)

قيمَةُ كُلِّ امرِئٍ ما يَعلَمُهُ .۱ ارزش هر انسان به اندازه چيزى است كه مى داند . العِلمُ أصلُ كُلِّ خَيرٍ . الجَهلُ أصلُ كُلِّ شَرٍّ .۲ دانش، پايه هر خوبى ، و نادانى پايه هر بدى است .
همچنين تأكيد داشت كه نياز مردم به دانش و تحصيل اخلاق شايسته، بيش از نيازهاى اقتصادى آنهاست:
إنَّ النّاسَ إلى صالِحِ الأَدَبِ أحوَجُ مِنهُم إلَى الفِضَّةِ وَالذَّهَبِ .۳به درستى كه مردم، به فرهنگ نيكو نيازمندترند از طلا و نقره .إنَّكُم إلَى اكْتِسابِ الأَدَبِ أحوَجُ مِنكُم إلَى اكْتِسابِ الفِضَّةِ وَالذَّهَبِ .۴به درستى كه شما به كسب ادب و فرهنگ، نيازمندتريد از كسب طلا و نقره.
اگر مسئله را از زاويه ديگر بنگريم، در آموزه هاى الهى به اين نكته تصريح شده است كه فلسفه وحى و راز نبوّت و چرايى حكومت در مكتب رسولان، آموزش و پرورش انسان ها، جهل زدايى و برانگيختن خِرَدهاست و على عليه السلام كه بيشتر از هر كسى ذهن، زبان و كردارش، مبيّن و مفسّر فرهنگ نبوى بوده است، اين حقيقت را به گونه اى بس زيبا در خطابه هايش برنموده است ۵ و ضرورت پرداختن به فرهنگ و ادب مردمان، و تقدّم آموزش و پرورش بر آب و نان انسان، و تأكيد بر گسترش فرهنگ را در كنار ابعاد ديگر زندگى ، در سيره عملى خود نيز به روشنى عرضه كرده

1.بنگريد به : علم و حكمت در قرآن و حديث : ۱ / ۳۰.

2.علم و حكمت در قرآن و حديث : ۱ / ۳۰ . براى آگاهى بيشتر با متونى كه دلالت بر تقدّم توسعه فرهنگى بر توسعه اقتصادى دارند، به فصل دوم از بخش اوّل آن كتاب نگاه كنيد .

3.غرر الحكم : ۳۵۹۰ .

4.غرر الحكم : ۳۸۳۵ .

5.از جمله ر .ك : نهج البلاغة : خطبه ۱ و ۲ .


سياست نامه امام علي (ع)
44

مديريت مى داند، همان گونه كه نرمش بى حساب و سهل انگارى در حقگزارى در اداره امور مردم را زيانبار تلقّى مى كند. از نگاه امام، مديرى موفّق خواهد بود كه به تعبير آن بزرگوار، ميان قاطعيت و رأفت، و نرمش و شدّت، جمع كند. هر جا نياز به قاطعيت و شدّت است، آن را اعمال كند و كوتاه نيايد، و اگر موقعيت، نرمش مى طلبيد و نرمش، كارساز بود، از به كارگيرى آن، تن نزند. قاطعيت در عين مدارا، و شدّت در عين نرمش، سياست علوى است، تا نه سركشانْ سركش تر شوند و نه اميدوارانْ مبتلا به يأس گردند. در نگريستن به نمونه هاى عينى، آنچه ياد شد ـ و در اين كتابْ عرضه شده است ـ ، بسى درس آموز است.

دو ـ سياست هاى فرهنگى

سخن از ابعاد گسترده سياست هاى فرهنگى، در اين مجال نمى گنجد. اكنون و در حدّ درآمدى بر متون حديثى و تاريخى، به اشارت هايى بسنده مى كنيم:

1 . توسعه آموزش و پرورش

در نظام علوى، توسعه فرهنگى بر توسعه اقتصادى، تقدّم دارد؛ زيرا افزون بر اين كه توسعه اقتصادى بدون توسعه فرهنگى ممكن نيست، جامعه خفته و در جهل فرو رفته، نه از امكانات و زمينه ها و بايسته هاى اقتصادى برخوردار است، و نه بر چگونگى بهره ورى از آن، چيره، و نه بر ضرورت بهره ورى و استفاده از آن، آگاه. توسعه فرهنگى و آموزش و پرورش، نياز جان و خرد انسانى است و توسعه اقتصادى، خواست تن؛ و روشن است كه نياز جان و خرد، بر نياز جسم و تن، مقدّم است.
امام على عليه السلام ، دانش را پايه و اساس همه خوبى ها و كاميابى هاى مادّى و معنوى، و معيار ارزشيابى انسان مى دانست ومعتقد بود كه جهل، ريشه همه بدى ها وناكامى هاست:

  • نام منبع :
    سياست نامه امام علي (ع)
    المساعدون :
    مهريزي، مهدي
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دار الحديث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1381 ش
    الطبعة :
    الثالثة
عدد المشاهدين : 79313
الصفحه من 435
طباعه  ارسل الي