پيش گفتار

موسوعة الإمام على بن أبى طالب عليه السلام فى الكتاب والسنّة والتاريخ ، تلاشى بايسته بود كه در سال 1379 براى بهره گيرى انديشه وران عرب زبان و پژوهشگران عربى دانِ حوزه و دانشگاه ، به زيور طبع، آراسته گرديد و در مدّت زمانى كوتاه، توجّه خِردورزان حوزه دين را به خود ، جلب نمود و از نخستين بركات آن ، مى توان به مرجع قرار گرفتن اين كتاب در تدوين دانش نامه امام على عليه السلام ^۱ اشاره كرد . همچنين جايزه دومين دوره انتخاب «كتاب سال ولايت» ^۲ و برخى جوايز و نشان هاى علمى ـ فرهنگى ديگر به آن تعلّق گرفت.
دريغ بود كه بهره ورى از اين دستاورد ارجمند ، در انحصار بهره مندان از زبان و ادبيات عرب بمانَد . از اين رو ، گروه ترجمه اين پژوهشكده ، بر آن شد تا در كم ترين زمان ممكن ، راه را براى بهره گيرى فارسى زبانان ، اين طلايه دارانِ فرهنگ ناب تشيّع ، از اين اثر ، بگشايد . و نتيجه اين تصميم ، انتشار نسخه فارسى اين

كتاب ، با نام دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام بر پايه قرآن ، حديث و تاريخ ، در سال 1382 بود كه عنوان «ترجمه برگزيده» را در ششمين دوره انتخاب «كتاب سال ولايت» ، از آنِ خود كرد .
ايرانيان كه همواره بيرق بلندِ آزادگى و دادگرى شيعى را بر دوش كشيده و آن را در طول قرون ، از ميان خون و شمشير و آتش و دود و درد و شكنجه و آوارگى و بى خانمانى گذرانده و سرافرازانه به دست نسل كنونى سپرده اند ، رادى و بزرگى را از آغاز ، در سيماى خَلَفِ به حق و شايسته پيامبر خدا ، بزرگ مردِ تاريخ ، على بن ابى طالب عليه السلام ديده اند و همواره به آن بزرگوار ، عشق ورزيده اند .
عشق به على عليه السلام ، عشق به فرد نيست ؛ عشق به انسانيّت است ؛ پاسداشت رادمردى است ؛ تنفّس در فضاى كرامت است ؛ مفهومِ زيستن و معناىِ بودن است ؛ تفسير زندگى و چرايى وجود است . بى شناخت على عليه السلام ، پيامبر صلى الله عليه و آله ناشناخته مى مانَد ، و بى شناخت پيامبر صلى الله عليه و آله ، اسلامْ ناشناخته مى مانَد ، و بى شناخت اسلام ، فلسفه آفرينش انسان بر زمين مى مانَد .
مجموعه حاضر ـ كه تلفيقى از دو كتاب موسوعة الإمام علىّ عليه السلام و دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام است ، دستاوردى از اين عشق و علاقه و برگِ سبزى است تُحفه درويش ، تا كه قبول افتد و چه در نظر آيد !
در اين جا ، يادكردِ چند نكته را درباره كتاب حاضر ، ضرورى مى دانيم :
يك . اين كتاب ـ كه با تلفيق دو اثر منتشر شده پيشين ، متناسب با نياز فارسى زبانانْ آماده سازى شده است ـ ، در واقع ، ويرايش جديدى از هر دو نسخه عربى و فارسى كتاب را در خود دارد . از مزيّت هاى اين اثر ، مقابله مجدّد متن عربى با منابع ، اِعراب گذارى كامل متن عربى ، بازنگرى ترجمه و بازبينى ويرايش متن فارسى است . به علاوه ، متن عربى و فارسى ، در كنار هم عرضه شده اند و اين ، امكان مطالعه هم زمانِ هر دو متن را براى استفاده كنندگان ، فراهم مى سازد . خوش نويسى عنوان ها نيز به صفحه آرايى كتاب ، كمك كرده است .