مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال
پديدآورنده : محمد استرآبادی
زمان پدیدآورنده: م 1028 ق
محل نشر : چاپ سنگی
زبان : عربی
جستجو در Lib.ir

منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال

معروف به رجال الکبیر و از منابع رجالی شیعه

این کتاب که به رجال الکبیر شهرت دارد، مشتمل بر مقدّمه، متن و خاتمه است. مؤلّف در مقدّمه ای بسیار مختصر، روش کلّی خود را در تألیف کتاب، به همراه رموزی برای هر یک از معصومان(ع) و مصادر خود، بیان داشته است.

متن کتاب، در بردارنده شرح حال رجال حدیث با استناد به کلمات علمای متقدّم و متأخّر شیعه و اهل سنّت است. در ذیل نام بسیاری از راویان، نام مصدر مورد مراجعه در اخذ مطالب، به همراه توثیق، تضعیف، ضبط بعضی از اسامی، فهرست تألیف ها، تاریخ زندگی، طریق های ذکر شده، شامل: راوی و مروی عنه و روایاتی که از معصومان(ع) در خصوص این شخص وارد شده، آورده شده است.

اسامی بر اساس ترتیب حروف الفبا تنظیم شده اند.

خاتمه کتاب، شامل چند فایده رجالی است و بعضی از اصطلاحات موجود در اسناد کتاب های حدیثی، شرح حال بعضی از نوّاب خاص در زمان غیبت صغری،

اسامی و شرح حال مختصر مدّعیان نیابت امام زمان (عج)، اسامی و شرح حال اشخاصی که صاحب توقیع بوده اند، آورده شده است.

در پایان، طریق شیخ طوسی و شیخ صدوق در مشیخه به هر یک از مشایخ این دو مؤلّف که در صدر اسناد کتاب های التهذیب، الاستبصار و کتاب من لا یحضره الفقیه آمده، بیان شده است.

همچنین روایات نقل شده از رجال الکشّی که در بیان جریان ها و مذاهب مختلف به طور عام وارد شده اند و طُرُق علاّمه به شیخ طوسی و شیخ صدوق، ابو عمرو کشّی و احمد بن عبّاس نجاشی آورده شده است.

محقّق تهرانی در الذریعة (ج ۱۰، ص ۱۴۱، ذیل ش ۲۶۰)، این کتاب را با عنوان الرجال الکبیر و نیز با عنوان های رجال السید المیرزا محمّد و الوجیز الکبیر (ج ۱۰، ص ۱۴۵ و ج ۲۵، ص ۴۲، ش ۲۱۶) فهرست نموده است.

حاشیه های مختلفی بر این کتاب نوشته شده که عبارت اند از:

حاشیه مؤلّف (میرزا محمّد استر آبادی) (م ۱۰۲۸ ق).

حاشیه محمّد بن حسن عاملی شامی (محمّد سبط) (م ۱۰۳۰ ق).

حاشیه ابو الحسن ابو عبد اللّه (زنده در ۱۰۵۱ ق)، با عنوان رجال المولی أبی الحسن.

حاشیه نعمة اللّه نصیری شیرازی (زنده در ۱۰۵۱ ق).

حاشیه علی اصغر شامی عاملی (ق ۱۱).

حاشیه عنایة اللّه قهپایی (م ق ۱۱).

حاشیه میرزا عبد اللّه افندی (م ح ۱۱۳۰ ق).

حاشیه سید عبد اللّه جزایری شوشتری (م ۱۱۷۳ ق).

حاشیه نصیر الدین رشتی (م ۱۲۷۰ ق) با عنوان کتاب الرجال.

حاشیه علی حکیم نجفی (م ۱۳۰۰ ق).

حاشیه احمد بن صالح بحرانی قطیفی (م ۱۳۱۵ ق).

حاشیه شرف الدین علی بن محمّد مرعشی تبریزی (م ۱۳۱۶ ق).

حاشیه میرزا محمّد علی مدرس چهار دهی نجفی (م ۱۳۳۴ ق).

حاشیه سید محمّد علم الهدی کابلی (م ۱۳۶۸ ق).

حاشیه فضل اللّه زنجانی (م ۱۳۷۰ ق).

حاشیه سید حسین طباطبایی بروجردی (م ۱۳۸۰ ق).

مرحوم محمّد باقر وحید بهبهانی (م ۱۲۰۶ ق) در شرح این کتاب، تعلیقه هایی به همراه پنج فایده رجالی تألیف نموده است که تعلیقه های وی، مشهور به التعلیقة البهبهانیة و حاشیة علی منهج المقال است، فواید پنجگانه این تعلیقه در ابتدای این کتاب، آمده است.

در حاشیه و تکمیل این کتاب، محمّد جعفر خراسانی اصفهانی (زنده در ۱۱۵۱ ق)، کتاب إکلیل المنهج، و ابو علی محمّد بن إسماعیل مازندرانی (م ۱۲۱۶ ق) در شرح و تکمیل این کتاب، منتهی المقال را تألیف نموده است.