بزرگان خاندان گلستانه

از خاندان سادات گلستانه ، دانشمندان مشهور و صاحب نامى به ظهور رسيده اند كه به چند تن از آنان ، اشاره مى شود :
1 . شرف الدين حيدر بن محمّد بن حيدر گلستانه . نسب وى به شرف شاه گلستانه مى رسد : حيدر بن محمّد بن حيدر بن اسماعيل بن على بن حسن بن على بن شرف شاه ، ملقّب به گلستانه . صاحب عمدة الطالب ، او را در اصفهان ديده و گفته كه در ربيع اوّل 799 ، در همين شهر ، در گذشته است . ^۱
2 . مجد الدين عباد بن احمد حسنى گلستانه . نسب وى به شرف شاه گلستانه مى رسد : مجد الدين عباد بن احمد حسنى بن اسماعيل بن عماد الدين على بن حسن شرف شاه گلستانه . او در عصر سلطان محمّد الجايتو ، قاضى اصفهان بوده است ^۲ و آثارى دارد كه از جمله آنها دو كتاب زير است :
1 . توضيح الأصول فى «شرح تهذيب الوصول» ، علّامه حلّى . گلستانه ، اين شرح را به درخواست «بدر الملة و الحق و الدين ابو المحاسن محمود بن محمّد بن على الطبرى نگاشته و در عصر شنبه سيزدهم ربيع اوّل سال 707 ، به پايان رسانده است . نسخه اى از اين كتاب ، در كتاب خانه آستان قدس رضوى موجود است كه سيّد نظام الدين عرب شاه حسينى در مدرسه شرفيه سبزوار ، در سال 822 ق ، آن را تحرير نموده است . ^۳
2 . كاشف المعانى فى شرح «حرز الأمانى» ، معروف به الشاطبية . او ، تأليف اين شرح را به درخواست دوستانش در حِلّه شروع كرده و در بغداد به پايان رسانده است .
شيخ آقا بزرگ تهرانى ، نسخه اى از اين كتاب را در مدرسه بروجردى ملاحظه نموده ، كه شاگرد گلستانه ، محمّد بن محمود كاكيانى خورانى ، آن را كتابت نموده و در اوايل جمادى ثانى 726 ، به پايان رسانده و گلستانه در 728 ق ، به وى اجازه نقل روايت ، داده است .
3 . مجد الدين عباد بن يحيى حسنى گلستانه . وى ، نوه عباد بن احمد گلستانه است . صاحب عمدة الطالب ، او را با لقب «السيّد العالم الفاضل مجد الدين عباد بن يحيى» ، ستوده است و آورده كه بعد از سال 790 ق ، در گذشته و پسرى به نام نظام الدين ابو الفتح ، داشته است . ^۴
4 . تاج الدين گلستانه (ق 11 ق) . وى شاگرد ملّا محمّد تقى مجلسى است و مجلسى ، در آخر نسخه اى از الاستبصار براى وى در بيع اوّل 1062 ، اجازه نقل روايتْ نوشته است . ^۵
5 . سيّد محمود گلستانه . در كتاب تراجم الرجال ، شرح حال وى چنين آمده است :
محمود بن محمود بن على گلستانه الحسينى ، فاضل أديب منشئ يميل إلى العرفان و التّصوف و له تبحّر فى العلوم الآلية و الأدبية كما يبدو من آثاره . لعلّه من أعلام القرن السابع ، و الظاهر أنّه كان يقيم بكاشان . له شعر كثير بالفارسية و أبيات بالعربية . ^۶
از آثار وى ، كتاب أنيس الوحدة و جليس الخلوة است كه در بيست باب ، در محاضرات و ادب ، تأليف نموده است . ^۷
6 . سيّد محمّد على گلستانه موسوى اصفهانى (م 1361 ق) . سيّد محمّد على ، پس از اتمام تحصيلات در اصفهان و نجف به مشهد رفت و در آن جا ساكن گرديد و به ترويج احكام و نشر عقايد اسلامى پرداخت و در همان جا در گذشت و در ايوان طلاى حرم مطهّر امام رضا عليه السلام دفن شد . ^۸ از آثار وى ، دو كتاب به چاپ رسيده :
1 . تحفة الامامية ، كه در سال 1341 ق ، به چاپ رسيده است . ^۹
2 . الوسائل فى إثبات الحق و إزهاق الباطل فى إثبات الأئمّة الإثنى عشر و ما يتعلّق بالإمام المنتظر ، به فارسى ، كه در سال 1339 ق ، در بمبئى در 214 صفحه به چاپ رسيده است . ^۱۰
همچنين محمّدرضا بن ملّا رجبعلى معلّم ، به درخواست وى ، نسخه اى از كتاب روضة العرفاء را در سال 1285 ق ، استنساخ نموده است و نسخه ياد شده ، در اصفهان در كتاب خانه استاد معظّم آية اللّه روضاتى ـ دام ظلّه العالى ـ نگهدارى مى شود .
7 . انتظام السادات ثابت گلستانه كرمانى (م 1327 ش) . وى از رجال كرمان بوده و در دوره مشروطيت ، روزنامه «طوفان» را منتشر مى كرده است . او شاعر نيز بوده و در اشعارش «ثابت» تخلّص مى كرده و ديوانش را سيّد محمّد هاشمى كرمانى در تهران ، جمع آورى نموده كه حدد چهار هزار بيت داشته است . ^۱۱
8 . ن . گلستانه . از آثار وى ، فرهنگ فرانسه به فارسى است كه در تهران در 785 صفحه ، به چاپ رسيده است . ^۱۲
9 . شرف الدين حيدر بن محمّد بن حيدر گلستانه . نام كامل وى چنين است : سيّد امير شرف الدين حيدر بن محمّد بن حيدر بن اسماعيل بن على بن حسن بن على بن شرف شاه ، معروف به گلستانه . آثارى چون الأربعين آيةٌ فى فضائل أمير المؤمنين عليه السلام از وى بر جا مانده است . ^۱۳
10 . سيّد على گلستانه . از آثار وى ، كتاب هداية الإمامية است ، به فارسى ، كه در امامت نگاشته و در آن ، يكصد حديث از كتاب هاى اهل سنّت درباره امامان دوازده گانه ، جمع آورى نموده است . ^۱۴
11 . نزارى گلستانه . دكتر سيّد عليرضا مجتهدزاده ، كتابى در شرح حال وى نوشته و در آن ، اشعار باقى مانده از وى را آورده است . ^۱۵
12 . سيّد ابو القاسم گلستانه (قرن 14 ق) . از آثار وى ، جُنگ اشعارى است كه در سال 1316 ق ، جمع آورى نموده است . نسخه اى از آن در كتاب خانه آية اللّه گلپايگانى ، نگهدارى مى شود . ^۱۶
13 . سيّد محمّدحسين بن اسماعيل گلستانه اصفهانى . وى نسخه اى از كتاب مهيج الأحزان ، تأليف ملّا حسن بن على يزدى را در سال 1281 ق ، تحرير نموده است . ^۱۷
14 . سيّد على اكبر حسنى حسينى خطّاط (1274 ـ 1319 ق) . وى ملّقب به «احتشام السادات» و نام پدرش ميرزا ابراهيم بوده است . او در اصفهان به دنيا آمد و تحصيلات مقدّماتى را در آن شهر ، آغاز كرد . وى ، خطّ نستعليق را خوش مى نوشت و در خطّ شكسته نيز استاد بود . بعضى معتقدند كه بعد از درويش عبد المجيد ، هيچ كس خط را به اسلوب گلستانه ننوشته است . از مقطّعات و خوش نويسى هاى وى ، قطعاتى در دست است . ^۱۸