مکتب تفکيک و تفسير اثری

نشریه : حدیث پژوهی - 8

نویسنده : پديدآورنده : عباس همامی
پديدآورنده : حامد علی‌اکبرزاده

چکیده :

مکتب تفکيک به عنوان مکتبی که مدعی جدايی و تفکيک بين معارف وحيانی و علوم بشری به‌ويژه فلسفه و عرفان است، در زمينه تفسير قرآن و نقش سنت در آن، ديدگاه‌هايی را مطرح می‌کند که بررسی و تحليل آن ضروری به نظر می‌رسد. اين مکتب اگرچه از تفسير اجتهادی به عنوان روش مختار خود در تفسير سخن به ميان می‌آورد، در بسياری از موارد به اين ادعا پايبند نيست و به نوعی نقشی محوری برای احاديث و روايات در تفسير قرآن قائل است و ساير منابع تفسير از قبيل عقل، لغت و ادبيات و حتی خود آيات قرآن در اين ديدگاه، در رتبه‌ای پايين‌تر از سنت قرار دارند. رهيافت پژوهش حاضر، معطوف به اين نکته است که در اين مکتب، استفاده از ادله نقلی برای اثبات موضوعات و مضامين عقلی از جمله در مباحث مربوط به يقين، يکی از نمونه‌های آن است. حجيت قرآن و قطع و يقين نيز در کنار سنت و به تأييد روايات اثبات می‌شود. در اين مقاله، ديدگاه‌های تفکيکيان درباره نقش و کارکرد سنت در تفسير قرآن، به اجمال مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.