4 : بازشناسى مبانى و عملكرد حديثىِ عبد الجليل رازى در كتاب «نقض»
محمّدمهدى احسانىفر۱
چكيده
عبد الجليل قزوينى رازى متكلّم شيعى، كتاب نقض يا همان بعض مثالب النواصب فى نقض، «بعض فضائح الروافض» را در نيمه دوم قرن ششم هجرى نگاشت و در آن به برخى از شبهات اهل سنّت زمان خود در باره شيعه، پاسخ گفت. او بيش از دويست و هفتاد آيه قرآن و بيشتر از صد و هشتاد حديث را بُنمايه مناظرات خود قرار داد و آنها را در مجموعه پانصد صفحهاى۲ كتابش به بررسى گذاشت. در اين مقاله، ابتدا شناختنامهاى كوتاه از عبد الجليل و كتاب وى مىآيد؛ سپس مبانىِ حديثى او - كه در زمره اصوليان است - تحليل مىشود. دراية الحديث در كتاب نقض در همين بخش آمده و روشن مىشود كه سابقه قواعد الحديث و مصطلحات حديثى در شيعه به پيش از شهيد ثانى برمىگردد. آن گاه روش و مبانى فقه الحديثى و نقد الحديثى مؤلّف - كه نشاندهنده روشمندى محدّثان متقدّم در فهم و نقد حديث است - ، شناسايى مىگردد. در پايان، شناسنامهاى از تفكّر حديثى عبد الجليل ارائه مىشود. بيشترِ يافتههاى اين مقاله از
1.پژوهشگر پژوهشكده علوم و معارف حديث قم.
2.بدون احتساب پاورقىهاى محقّق.
